نوکلئولیز با اوزون (ازون تراپی دیسک کمر و گردن) چیست؟
نوکلئولیز با اوزون یک روش غیرجراحی با حداقل تهاجم (شامل چند تزریق به بیمار) برای لغزش دیسک یا افتادگی دیسک کمر و گردن (دیسک پرولاپس) است. ما تاکنون این روش را بر روی بیماران بسیاری اجرا نموده‌ایم.
ازون تراپی کمر و دیسک گردن در موارد متعددی با شکست مواجه شده است؛ موفقیت‌آمیز بودن این نوع درمان دیسک کمر و گردن به عوامل زیر بستگی دارد:
- انتخاب درست بیماران. همه موارد لغزش دیسک را نمی‌توان با ازون نوکلئولیز و اوزون تراپی مدیریت نمود، بلکه باید با توجه به سابقه پزشکی بیمار و ملاک‌های خاصی با توجه به MRI تشخیص داد که آیا روش اوزون درمانی کمر درد برای بیمار نتیجه‌بخش خواهد بود یا خیر.
- مهارت کافی. امروزه این روش در بسیاری از مراکز انجام می‌شود بی آن که کارکنان آموزش و تخصص لازم را دریافت کرده باشند، در نتیجه به شکست می‌انجامد.
- پروتکل مناسب. نوکلئولیز با اوزون (ازون درمانی) باید مطابق پروتکل دلیل محور منتشر شده در متون تخصصی اجرا شود. اگرچه ایمنی این روش ازجراحی‌های لغزش دیسک بسیار بیشتر است، اما بدون اثر جانبی هم نیست. بنابراین رهنمودها و راهنمایی‌های ذکر شده در پروتکل باید مدّ نظر قرار گیرند.
فیلم عمل دیسک با ازون (ازون دیسک)
روش عمل
پس از انتخاب مناسب بیمار، برای تبادل نظر با وی و برخی بررسی‌های زیربنایی علائم دیسک کمر ، روزی برای حضور بیمار در بیمارستان تعیین می‌شود.
بیمار به اتاق عمل مجهز به دستگاه سی ـ آرم (فلوئوروسکوپی: یک روش تصویربرداری با اشعه ایکس که در آن تصویرهای زنده گرفته می‌شود) برده می‌شود. تمام اقدامات احتیاطی در خصوص ضد عفونی کردن مدّ نظر قرار می‌گیرد. سپس بیمار به شکم می‌خوابد و دیسک(های) مشکل دار مشخص می‌شود. تزریق برای ایجاد بی‌حسی موضعی انجام می‌شود و سپس سوزن دیسکوگرافی وارد دیسک می‌گردد. توجه داشته باشید که ازون درمانی دردناک نیست و تمام بیماران به خوبی آن را تحمل، و در طول انجام فرایند با ما صحبت می‌کنند.
پس از آن که به کمک تصاویر سی ـ آرم (قابل مشاهده توسط بیماران)، سوزن در جای مناسب قرار گرفت، عامل مخالف (ماده حاجب نسبت به اشعه) برای مشاهده معماری دیسک تزریق می‌شود. به این کار دیسکوگرام می‌گویند.
مجدداً داروی بی‌حسی به داخل دیسک تزریق می‌شود و پس از یک دقیقه، گاز مخلوط اکسیژن و ازون گرفته شده از دستگاه مولد اوزون، داخل دیسک تزریق می‌شود و سرانجام سوزن بیرون آورده می‌شود.
چنانچه این عمل توسط پزشک ماهر انجام شود، ساده و بی‌خطر خواهد بود. بخش مشکل این فرایند قرار دادن سوزن داخل دیسک است که اجراکننده برای انجام آن باید آموزش لازم را دیده باشد. برای بیمار، کل فرایند شبیه تزریق است؛ اما برای پزشک، معادل جراحی پارگی دیسک کمر آسیب‌شناختی است.
روش اوزون تراپی کمر درد در مقایسه با جراحی هم برای بیمار و هم برای پزشک، خطر بسیار کمتری دارد، اقتصادی‌تر است و زمان بسیار کوتاه‌تری می‌برد. بنابراین در پول و زمان صرفه‌جویی می‌شود و بسیاری از عارضه‌های ناشی از جراحی و بیهوشی عمومی پیش نمی‌آیند. روش ازن تراپی برای گردن درد نیز کاربرد دارد .
عوارض
اوزون تراپی چنانچه توسط پزشکان ماهر و مجرب انجام شود، بسیار ایمن خواهد بود. در چنین شرایطی، عوارض هر چند به ندرت بروز می‌یابند، عبارت‌اند از:
۱- آسیب ریشه‌های اعصاب
۲- عفونت دیسک یا به اصطلاح دیسکایتیس
۳- خونریزی رتینال (شبکیه)
تا به امروز، پس از انجام نزدیک به هزار نوکلئولیز با اوزون تراپی به هیچ کدام از عارضه‌های مهم ذکر شده در بالا برنخورده‌ایم.
عارضه‌های جزیی مانند درد زودگذر در محل تزریق ازون شایع هستند.
بیماران ممکن است همان روز یا پس از یک روز بستری شدن مرخص شوند.
هزینه فرایند ازون درمانی دیسک در مرکز ما یک سوم تا یک چهارم هزینه عمل جراحی دیسک است.
در تصویر سی ـ آرم بالا، سوزن در زمان ورود و در پایین، از منظری دیگر نشان داده شده است.
در ادامه مواردی که ازن تراپی برای آنها نتیجه بخش است ذکر شده:
۱- برای درمان هرگونه درد
۲- ازن درمانی کمر درد برای درد های شدید مفصل کمر
۳- آسیب دیدگی تاندون روتاتور کاف
۴- اوزون زانو برای آرتروز زانو و لگن (درمان لگن دراین روش کمتر نتیجه بخش است )
۵- بیرون زدگی و فرسودگی دیسک کمر و گردن (برای درمان موارد شدید بیرون زدگی دیسک استفاده نمی شود)
۶- سندروم تونل کارپال
۷- درد رگ و عصب سیاتیک
۸- سینوزیت(شدید یا ملایم)
۹- اختلال آرنج تنیس بازان (تنیس البو)
۱۰- درد و اختلالات لگن
۱۱- عفونت های دندان
۱۲- بهبودی بعد از جراحی مفاصل
۱۳- شکستگی های غیر قابل درمان
۱۴- جراحات
۱۵- آسیب دیدگی ها ورزشی
۱۶- گردن درد برای درد های شدید مفصل گردن
۱۷ – آرتروز شانه
نویسنده: دکتر مجید حیدریان