تنیس البو عارضه‌ای است که شخص مبتلا در بخش بیرونی آرنج خود احساس درد دارد. تنیس البو هنگامی رخ می‌دهد که با حرکات تکراری از مفصل آرنج خود بیش از حد استفاده کنید، مثلاً تاب دادن راکت تنیس یا بلند کردن چند باره یک شی با همان جرکت تکراری مفصل آرنج. این حرکت تکراری باعث آسیب دیدن تاندون‌های اطراف آرنج شده و در نهایت منجر به عارضه‌ای دردناک و ناراحت کننده می‌شود. استراحت، داروهای مسکن، شاک ویوتراپی، تزریق کورتون و پی آرپی در درمان و کاهش درد سندروم تنیس آلبو موثر است.
آناتومی
هومروس – تاندون‌های باز کننده – اپی کندیل خارجی – اکستنسور کارپی رادیالیس برویس – زائده اولکرانون – عضلات ساعد – اولنا
مفصل آرنج مفصلی است که از سه استخوان تشکیل شده: استخوان بازو از بالا (هومروس) و دو استخوان از ساعد (رادیوس و اولنا). در انتهای هومروس برآمدگی‌های استخوانی وجود دارد که به آنها اپی کندیل گفته می‌شود. برآمدگی استخوانی در بخش بیرونی آرنج اپی کندیل خارجی نام دارد. التهاب اپی کندیل خارجی یا تنیس البو، عضلات و تاندون‌های ساعد شما را درگیر می‌کند. عضلات ساعد مچ و انگشتان شما را باز می‌کنند. تاندون‌های ساعد – که بعضاً به آنها باز کننده‌ها گفته می‌شود – عضلات را به استخوان متصل می‌کنند. عضلات و تاندون‌ها به اپی کندیل خارجی می‌چسبند. تاندونی که معمولاً در عارضه تنیس البو درگیر می‌شود، تاندون اکستنسور کارپی رادیالیس برویس (ECRB) نام دارد.
علل تنیس البو
عارضه تنیس البو بدلیل استخوان بیش از حد از عضله و کشیدگی آن ایجاد می‌شود. علت آن انقباض مکرر عضلات ساعد است که شما برای صاف کردن یا بلند کردن دست و مچ دست از آنها استفاده می‌کنید. حرکات مکرر و فشار وارده به بافت منجر به مجموعه‌ای از پارگی‌های ریز روی تاندون‌هایی می‌شود که عضلات ساعد را به برآمدگی‌های استخوانی در خارج آرنج متصل می‌کنند.برخی از علل سندروم آرنج تنیس بازان یا تنیس البو عبارتند از:
- فعالیت‌ها: تنها ورزشکاران در معرض ابتلا به تنیس البو نیستند. بسیاری از افراد مبتلا به عارضه تنیس البو در فعالیت‌های شغلی یا تفریحی شرکت دارند که مستلزم حرکات مکرر و شدید عضله ساعد است. نقاشان، لوله کشان و بافندگان فرش مستعد ابتلا به تنیس البو هستند. مطالعات نشان داده‌اند که کارگران در صنعت اتوموبیل، آشپزان و حتی قصابان بیش از سایرین به تنیس البو مبتلا می‌شوند. تصور می‌شود که حرکات مکرر و بلند کردن اجسام با وزن سنگین که در تمام این مشاغل وجود دارد منجر به این عارضه می‌شود.
- سن: اکثر افرادی که مبتلا به تنیس البو هستند بین ۳۰ تا ۵۰ سال سن دارند، اگرچه ممکن است این عارضه در هر سنی رخ دهد مخصوصاً اگر فاکتورهای خطر وجود داشته باشد. در ورزش‌های راکتی همچون تنیس، تکنیک نادرست ضربه به توپ و تجهیزات نامناسب از جمله فاکتورهای خطر هستند.
- ورزش‌های خاص:شرکت در ورزش‌های راکتی خطر ابتلا به تنیس البو را افزایش می‌دهد، مخصوصاً اگر شخص تکنیک ضربه زدن به توپ نامناسبی داشته باشد.
علائم تنیس البو
علائم تنیس البو به تدریج رشد می‌کند. در بیشتر موارد، شخص درد ملایمی را احساس می‌کند و به تدریج و با گذشت چند هفته یا یک ماه درد بدتر خواهد شد. معمولاً هیچ عارضه خاصی با شروع علائم مرتبط نیست.علائم و نشانه‌های شایع تنیس البو عبارتند از:
- درد یا سوزش در بخش خارجی آرنج
- درد آرنج که به مرور زمان بدتر می‌شود.
- دردی که هنگام مشت کردن دست یا چرخاندن دست از بخش خارجی آرنج به ساعد و پشت دست تیر می‌کشد.
- کاهش قدرت مشت کردن
- درد و ضعفی که انجام این کارها را سخت می‌کند:
-
- دست دادن با دیگران یا گرفتن یک شیء
- چرخاندن ساعد
- نگاه داشتن فنجان قهوه یا چای
این علائم با حرکت دادن ساعد بدتر می‌شود، کارهایی همچون نگاه داشتن راکت، چرخاندن شیر آب یا دست دادن با دیگران باعث بدتر شدن این عارضه می‌شود. در اغلب اوقات دست غالب به این عارضه مبتلا می‌شود؛ هرچند ممکن است هر دو دست درگیر این عارضه شوند.
تشخیص تنیس البو
- معاینه فیزیکی:پزشک فاکتورهای بسیاری را در رسیدن به تشخیص مد نظر قرار می‌دهد. این فاکتورها شامل نحوه بروز علائم بالینی، فاکتورهای خطر شغلی و شرکت در ورزش‌های تفریحی است. پزشک درباره فعالیت‌هایی که باعث تشدید این عارضه می‌شوند و محل بروز علائم بالینی با شما صحبت خواهد کرد. اگر از ناحیه آرنج دچار مصدومیت شده‌اید حتماً پزشک را در جریان بگذارید. اگر شما سابقه آرتریت روماتوئید یا بیماری عصبی دارید، به پزشک اطلاع دهید. در حین معاینه، پزشک از آزمایشات متنوعی استفاده می‌کند تا به تشخیص دقیق برسد. برای مثال، ممکن است پزشک از شما بخواهد تا در حالی که بازوی خود را کاملاً صاف نگاه داشته‌اید، مچ دست و انگشتان خود را در برابر مقاومت بیرونی صاف کنید تا ببینید این مسئله باعث درد می‌شود یا خیر. اگر نتیج آزمایشات مثبت باشند، نشاندهنده وجود مشکلی در عضلات دست است.
- عکس رادیولوژی: این آزمایش تصاویر واضحی از ساختارهای متراکم بدن همچون استخوان ایجاد می‌کند. ممکن است از عکس رادیولوژی برای بررسی احتمال وجود آرتروز آرنج استفاده شود.
- اسکن MRI: اگر پزشک به این نتیجه برسد که علائم شما با مشکلی در گردن مرتبط است، اسکن MRI تجویز خواهد شد. اسکن MRI جزئیاتی از بافت‌های نرم بدن را نشان می‌دهد و به پزشک کمک می‌کند تا تشخیص دهد که آیا فتق دیسک یا آرتریت گردن وجود دارد یا خیر. هر دو این عارضه باعث بروز درد بازو می‌شوند.
- الکترومایوگرافی (EMG):پزشک برای بررسی وجود فشردگی عصبی الکترومایوگرافی را تجویز می‌کند. عصب‌های زیادی در آرنج وجود دارد و علائم فشردگی عصب شبیه به علائم تنیس البو هستند.
درمان تنیس البو
تنیس البو غالباً بدون دخالت پزشکی بهبود می‌یابد. ولی اگر داروهای بدون نسخه و اقدامات خود مراقبتی کمکی به بهبود عارضه نکنند، پزشک انجام تراپی را توصیه خواهد کرد. در موارد شدید تنیس البو، جراحی نیاز خواهد شد. اکثر افراد نسبت به درمان واکنش خوبی نشان می‌دهند. ممکن است در حین کار کردن یا ورزش کردن برای ۶ تا ۱۲ هفته کمی درد داشته باشید. برخی افراد به باز توانبخشی تحت نظر فیزیوتراپ نیاز پیدا می‌کنند.
نحوه درمان تنیس البو در خانه
حدوداً ۸۰ تا ۹۵ درصد بیماران، این عارضه را بدون جراحی درمان می‌کنند. درمان‌های ساده خود مراقبتی احتمالاً تمام چیزی است که برای راحت شدن از بیماری تنیس البو نیاز خواهید داشت. اکثر موارد این بیماری در عرض ۲ هفته بهبود یافته و احتمالاً نیازی به مراجعه به دکتر نخواهید داشت. اولین اقدامی که می‌توانید برای کمک به خود انجام دهید، تغییر دادن حرکاتی است که باعث بروز علائم این بیماری می‌شود. برای مثال، بلند کردن اشیاء در حالیکه کف دستتان رو به بالاست و آرنجتان خم است.
استراحت
اولین قدم برای بهبودی استراحت دادن به بازوست. به عبارت دیگر، خودداری از شرکت کردن در ورزش‌ها یا کارهای سنگین برای چند هفته.
داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی
داروهایی همچون آسپرین، ناپروکسن یا ایبوپروفن درد و ورم را کاهش می‌دهند. البته مسئله حائز اهمیت مصرف منظم آنها و طبق دوز تجویزی است تا به شما در کنترل درد کمک کرده و اجازه دهد تا به ورزش کردن ادامه دهید. هیچگاه برای مصرف مسکن صبر نکنید تا درد تشدید شود. همچنین می‌توانید پماد ضد التهاب را مستقیماً روی ناحیه دردناک بمالید. در صورتی که آسم، سوءهاضمه یا زخم پوستی دارید یا باردار هستید، تا وقتی با پزشک خود صحبت نکرده‌اید از ایبپروفن یا آسپرین استفاده نکنید. داروها عوارض جانبی دارند س باید به دقت برچسب و بروشور داروها را بخوانید و سوالاتتان را از داروساز بپرسید.
بررسی تجهیزات
اگر در یکی از ورزش‌های راکتی فعالیت دارید، شاید پزشک از شما بخواهد تا تجهیزاتتان را از لحاظ استاندارد بودن بررسی کنید. راکت‌های سفت و با کوک شل غالباً فشار وارده بر ساعد را کاهش می‌دهند، که در نتیجه عضلات ساعد با شدت سابق کار نخواهند کرد. اگر از راکتی استفاده می‌کنید که بیش از حد بزرگ است، تغییر دادن آن به یک راکت کوچک‌تر می‌تواند به پیشگیری از بروز علائم بالینی در شما کمک کند.
آتل تنیس البو
استفاده از آتلی که پشت ساعد قرار بگیرد نیز به تسکین علائم تنیس البو کمک می‌کند. این آتل‌ها باعث استراحت کردن عضلات و تاندون‌ها می‌شود که در نتیجه علائم بیماری را کاهش می‌دهد.
تزریق استروئید
استروئیدها، از جمله کورتیزون، از جمله داروهای ضد التهاب بسیار موثر هستند. ممکن است پزشکتان تصمیم بگیرد تا برایتان تزریق استروئید را تجویز نماید تا علائم بیماری تسکین پیدا کند. تنها یک تزریق در اکثر بیماران کافی است، هرچند باید تا ۲ الی ۳ هفته پس از آن به آرنج خود استراحت بدهید. احتمال اندکی وجود دارد که درد در چند ساعت اول پس از تزریق تشدید شود و گاهاً تا ۴۸ ساعت ادامه یابد.
شاک ویو تراپی
شاک ویو تراپی، استفاده از امواج صوتی برای درمان آرنج است. این امواج صوتی باعث بهتر شدن فرآیندهای بهبودی طبیعی بدن می‌شود. شاک ویو تراپی از نظر بسیاری از پزشکان در حد یک نظریه است، ولی برخی از منابع تأثیر آنها را نشان می‌دهد.
پلاسمای غنی از پلاکت
در حال حاضر اثربخشی پلاسمای غنی از پلاکت در تسریع بهبودی مصدومیت‌های تاندون تحت بررسی است. پلاسمای غنی از پلاکت از خون خود بیمار تهیه می‌شود. این ماده حاوی پروتئین‌هایی با غلظت بسیار بالاست که به آنها فاکتورهای رشد می‌گویند، این پروتئین‌ها در بهبودی جراحات اهمیت بسیار زیادی دارند. مطالعات اخیر بر پلاسمای غنی از پلاکت و درمان التهاب اپی کندیل خارجی نتایج بسیار امیدبخشی داشته است.
تنوتومی فراصوت (عمل تنکس)
پزشک در این فرآیند، با کمک دستگاه سونوگرافی، یک سوزن مخصوص را وارد بخش آسیب دیده تاندون می‌کند. انرژی فراصوت سوزن را بقدری ظریف می‌لرزاند که بافت آسیب دیده تبدیل به مایع شده و می‌توان آن را با ساکشن از بدن خارج کرد.
جراحی تنیس البو
اگر علائم شما پس از ۶ الی ۱۲ ماه انجام درمان‌های غیر جراحی بهبود نیافت، پزشک جراحی را به شما پیشنهاد خواهد کرد. اکثر فرآیندهای جراحی برای تنیس البو شامل برداشتن عضله آسیب دیده و متصل کردن مجدد عضله سالم به استخوان است. بهترین رویکرد جراحی بسته به طیفی از عوامل تعیین می‌شود. این عوامل عبارتند از محدوده جراحت، سلامت عمومی بیمار و احتیاجات شخصی او. درباره گزینه‌های در دسترس با پزشک خود صحبت کنید. درباره نتایجی که پزشکتان از جراحی گرفته است با او صحبت کنید و درباره خطراتی که هر نوع جراحی دارد سوالات خود را از او بپرسید.
جراحی باز
متداول‌ترین فرآیند برای ترمیم تنیس البو جراحی باز است. در این فرآیند یک شکاف روی آرنج می‌زنند. جراحی باز معمولاً بصورت سرپایی انجام می‌شود. بیماران به ندرت نیاز به بستری شدن پیدا می‌کنند.
جراحی آرترواسکوپیک
تنیس البو را می‌توان با استفاده از تجهیزات مینیاتوری و شکاف‌های کوچک نیز ترمیم کرد. همچون جراحی باز، این نوع جراحی نیز بصورت سرپایی انجام می‌شود.
ریسک‌های جراحی
همچون هر جراحی دیگری، خطراتی همراه با جراحی تنیس البو وجود خواهد داشت. شایع‌ترین خطرات عبارتند از:
- عفونت
- آسیب عصب و عروق خونی
- طولانی شدن دوره بازتوانبخشی
- از دست رفتن قدرت
- از دست رفتن انعطاف
- احتیاج به جراحی دوباره
تمرینات ورزشی برای تنیس البو
تمرینات ورزشی که در ادامه می‌آید می‌تواند به بازتوانبخشی تنیس البو کمک کند.
چرخش مچ
برای انجام چرخش مچ:
- آرنج خود را در یک زاویه مناسب خم کنید.
- کف دست خود را به سمت بالا نگاه داشته و دست خود را به سمت بیرون باز کنید.
- مچ دست خود را به تدریج بچرخانید تا وقتی که کف دست رو به پایین قرار گیرد.
- برای ۵ ثانیه در این موقعیت بمانید.
- نه بار دیگر این حرکت را انجام دهید.
- این حرکت باید در دو ست با ۱۰ تکرار انجام شود.
کشش عضله باز کننده مچ
برای انجام تمرین کشش عضله باز کننده مچ:
- دست خود را کاملاً صاف جلوی بدن نگاه دارید
- با کف دست رو به پایین، به آرامی مچ دست خود را به سمت پایین خم کنید.
- با استفاده از دست دیگر، مچ دست را بیشتر به سمت بدن بکشید.
- برای ۱۵ الی ۳۰ ثانیه در این موقعیت بمانید.
- مجدداً مچ دست خود را صاف کنید.
- دو بار تکرار کنید.
- این حرکت باید در دو ست با ۳ تکرار انجام شود.
خمش عضله باز کننده مچ
برای انجام تمرین خمش عضله باز کننده مچ:
- دست خود را کاملاً صاف جلوی بدن نگاه دارید
- با کف دست رو به پایین، به آرامی مچ دست خود را به سمت بالا خم کنید.
- با استفاده از دست دیگر، مچ دست را بیشتر به سمت بدن بکشید.
- برای ۱۵ الی ۳۰ ثانیه در این موقعیت بمانید.
- مجدداً مچ دست خود را صاف کنید.
- دو بار تکرار کنید.
- این حرکت باید در دو ست با ۳ تکرار انجام شود.
چرخش حوله
برای انجام چرخش حوله:
- یک حوله را رول کرده و از دو سر آن بگیرید.
- شانه‌های خود را شل نگاه دارید.
- حوله را با دو دست خود در دو جهت مخالف بچرخانید، مانند وقتی که می‌خواهید آب پارچه خیس را بگیرید.
- نه بار دیگر این حرکت را انجام دهید.
- سپس ده بار دیگر این حرکت را در جهت مخالف انجام دهید.
