دیسک کمر ، عصب‌های ستون فقرات را تحت فشار قرار می‌دهد و باعث درد، بی‌حسی و ضعف در نواحی مختلف بدن مانند کمر، گردن، پاها و بازوها می‌شود. بعضی اوقات علائم به قدری جدی است که زندگی فرد را مختل می‌کند. پزشک شما برای درمان دیسک کمر ممکن است استراحت در رختخواب را پیشنهاد کند. اگرچه استراحت در رختخواب برای مشکلات ستون فقرات مفید است اما نباید بیش از چند روز طول بکشد. شما باید مفصل و عضلات خود را حرکت دهید در غیر این صورت دچار خشکی، گرفتگی و اسپاسم عضلات کمر می‌شوید. البته باید در نظر داشت مواردی چون نحوه خوابیدن، نوع تشک و فعالیت‌های انجام شده در طول روز در روند بهبودی بسیار موثرند. برای مثال، هنگامی که کمردرد شدید دارید، ورزش و سایر فعالیت‌های سنگین را متوقف کنید یا از خم شدن یا بلند کردن اجسام اجتناب کنید. در ادامه مطلب درباره نحوه استراحت برای درمان دیسک کمر بیشتر توضیح داده شده است.
دیسک کمر می‌تواند منجر به عوارض شدیدتر شده و یا به بیماری مزمن تبدیل شود. اگر درد شروع به تداخل در فعالیت‌های روزمره شما می‌کند، توصیه می‌شود در اسرع وقت از متخصص ستون فقرات برای تشخیص و توصیه‌های درمانی وقت بگیرید. دیسک درمان نشده می‌تواند منجر به آسیب دائمی عصب شود. پزشک متخصص در این زمینه، اطلاعات لازم درباره نحوه استراحت در دوران دیسک کمر و سایر روش‌های درمانی مؤثر را به شما پیشنهاد می‌کند.
جهت دریافت مشاوره درباره نحوه استراحت برای درمان دیسک کمر و یا رزرو نوبت در مطب دکتر حیدریان با شماره تلفن‌های ۰۲۱۸۸۸۶۶۶۲۹ – ۰۲۱۸۸۸۶۶۶۳۹ تماس حاصل فرمایید.
نحوه استراحت و خوابیدن برای دیسک کمر
درد ناشی از دیسک کمر یکی از آزاردهنده‌ترین علائم این عارضه محسوب می‌شود؛ ولی نحوه استراحت در کاهش درد مؤثر است. وضعیت بدن در زمان خوابیدن می‌تواند تأثیر به سزایی بر سلامت کلی بدن از جمله سلامت ستون فقرات داشته باشد. هر وضعیت بدنی در زمان خواب دارای مزایا و معایب خاص خود می‌باشد و انتخاب بهترین وضعیت بدنی به نوع کمردرد مزمن بستگی دارد.
حتی اگر وضعیت بدنی مورد علاقه بیمار در زمان خواب با نوع کمردرد ناشی از دیسک کمر متناسب نباشد، انواع تشک جهت تسکین کمردرد وجود دارند. به طور کلی بایستی از تشکی استفاده شود که شرایط لازم جهت خواب راحت شخص و تسکین درد ناشی از دیسک کمر را فراهم کند.
خوابیدن به پشت بدن
طبق تحقیقات انجام شده، خوابیدن به پشت بدن بهترین وضعیت بدنی جهت حفظ سلامت کلی بدن محسوب می‌شود. این وضعیت بدنی سبب حفظ راستای سر، گردن و ستون فقرات می‌شود. خوابیدن در این حالت همچنین سبب تقسیم وزن به طور مساوی شده و به کاهش فشار اضافی وارد بر کمر کمک می‌کند.
در صورت ابتلا به دیسک کمر، خوابیدن به پشت بدن در کاهش علائم این عارضه مؤثر است. قرار دادن یک بالش زیر زانوها به افزایش تأثیر مثبت این وضعیت بدنی در زمان خواب کمک می‌کند. در این حالت انحنای ستون فقرات در حالت طبیعی نگه داشته می‌شود. برخی از افراد در زمان خواب یک حوله تا شده را جهت حفاظت از کمر و رفع فشار در قسمت انحنای کمر خود قرار می‌دهند.
خوابیدن بر روی شکم
با وجود این که بیشتر افراد تمایل به خوابیدن به پشت یا پهلو دارند، امکان دارد برخی نیز خوابیدن بر روی شکم را ترجیح دهند. با در نظر گرفتن درد پایین کمر بیشتر متخصصین توصیه می‌کنند که افراد بایستی از خوابیدن بر روی شکم خودداری کنند. علت این امر بیشتر از آنچه که به کمر مربوط باشد، به فشار وارد بر گردن و قسمت فوقانی ستون فقرات مرتبط می‌شود.
در صورتی که از بالش مناسب استفاده کنید (و یا اصلاً از بالش استفاده نکنید) امکان دارد خوابیدن بر روی شکم چندان دشوار نباشد و باعث ایجاد درد نشود. با این حال این پوزیشن (وضعیت بدنی) در مقایسه با خوابیدن به پشت یا پهلو در بیشتر افراد باعث ایجاد درد می‌شود.
قرار دادن یک بالش زیر لگن به کاهش فشار وارد بر قسمت پایین کمر کمک می‌کند و در نتیجه خوابیدن را برای افراد مبتلا به دیسک کمر راحت‌تر می‌کند. در صورتی که تمایل به خوابیدن بر روی شکم دارید، می‌توانید از یک بالش مناسب به این منظور استفاده کنید تا فشار وارد بر گردن و قسمت فوقانی ستون فقرات به حداقل برسد. برخی از افراد نیز ترجیح می‌دهند که بدون استفاده از بالش زیر سر خود بر روی شکم بخوابند.
خوابیدن به پهلوی بدن
بیشتر افراد تمایل دارند که در زمان خواب به پهلو بخوابند. در مورد افرادی که به دیسک کمر مبتلا هستند، استفاده از مناسب‌ترین بالش جهت خوابیدن به پهلو از اهمیت زیادی برخوردار است. خوابیدن به پهلو سبب تسکین درد و کاهش فشار دیسک کمر در زمان شب می‌شود.
به کمک روش‌های زیر افراد مبتلا به دیسک کمر می‌توانند فشار وارد بر کمر را در زمان خواب کاهش دهند:
- در زمان خوابیدن به پهلو تلاش کنید که زانوهای خود را به سمت بالاتنه نگه دارید. دیسک‌ها به حفظ راستای ستون فقرات و دور نگه داشتن آن از اعصاب حساس مجاور کمک می‌کنند. در اثر خوابیدن به پهلو، فشار وارد بر دیسک‌ها کاهش پیدا می‌کند.
- جهت خوابیدن به پهلو می‌توانید بالشی را بین پاهای خود قرار دهید. این کار به حفظ راستای ستون فقرات و لگن کمک می‌کند. استفاده از یک بالش معمولی برای این منظور مناسب است. همچنین می‌توانید از بالش‌هایی که به طور خاص به این منظور طراحی شده است استفاده کنید.
- در صورت تمایل به خوابیدن به پهلو، می‌توانید سمت خوابیدن خود را هر چند وقت یک بار تغییر دهید. این کار از عدم تعادل عضلانی و اسکولیوز جلوگیری می‌کند.
آیا استفاده از تشک سفت برای دیسک کمر مفید است؟
بسیاری از افراد مبتلا به دیسک کمر در رابطه با میزان سفتی تشک تردید دارند. به این منظور بهتر است از تشکی که نه بیش از حد سفت و نه بیش از حد نرم باشد، استفاده شود. تشک مناسب سبب تسکین فشار و کمک به کاهش علائم دیسک کمر می‌شود. تشکی که بیش از حد نرم باشد به مقدار کافی از کمر محافظت نمی‌کند.
افرادی که لگن پهنی دارند بهتر است از تشکی استفاده کنند که در قسمت‌های مختلف دارای استحکام متفاوت باشد. این نوع تشک‌ها سبب حفاظت از قسمت‌های مختلف بدن در زمان خواب می‌شوند. توصیه می‌شود افرادی که لگن باریک‌تری دارند از تشک‌های سفت‌تر استفاده کنند.
تشک مناسب همچنین باید از راستای طبیعی ستون فقرات محافظت کند. در نتیجه توصیه می‌شود که از تشکی که سبب به هم خوردن راستای ستون فقرات شود استفاده نکنید.
آیا استفاده از تشک نامناسب سبب ایجاد دیسک کمر می‌شود؟
احتمال ایجاد دیسک کمر در اثر استفاده از تشک نامناسب بسیار کم می‌باشد؛ ولی این نوع تشک‌ها می‌توانند سبب تشدید علائم دیسک کمر شوند. در صورتی که تشک دارای فرو رفتگی یا برآمدگی باشد و یا شکل ظاهری خود را از دست داده است، بایستی از یک تشک جدید استفاده شود. همچنین بایستی از میزان استحکام تشک که با وضعیت بدنی در زمان خواب متناسب باشد، اطمینان حاصل شود.
مواردی که در صورت ابتلا به دیسک کمر بایستی رعایت شوند
در صورت وجود درد ناشی از دیسک کمر، نباید در تختخواب استراحت کنید چرا که باعث ضعیف شدن و خشکی کمر می‌شود. در عوض بایستی فعالیت‌های روزانه خود را در حد امکان ادامه دهید. این کار سبب تقویت عضلات و بهبود انعطاف‌پذیری می‌شود. همچنین باید از صندلی استفاده کنید که از قسمت پایین کمر به اندازه کافی حفاظت کند. جهت محافظت از کمر می‌توانید از یک بالش در قسمت کمر استفاده کنید. همچنین از نشستن برای مدت طولانی خودداری کنید. در زمان انجام فعالیت‌های روزمره، در صورت بروز درد بایستی فعالیت مورد نظر را متوقف کنید.
سایر موارد
علاوه بر نحوه استراحت برای درمان دیسک کمر، نوع خوابیدن و تشک، رعایت و انجام تراپی‌های زیر در کاهش درد دیسک مؤثر است:
- سرما/ گرما درمانی در قسمت پایین کمر می‌تواند سبب تسکین کشیدگی عضلانی ناشی از دیسک کمر شود. گرما به شل کردن عضلات و رفع اسپاسم عضلانی کمک می‌کند و باعث افزایش فشار خون و بهبود انعطاف‌پذیری بافت پیوندی می‌شود. سرما سبب کاهش دمای بافت شده و در نتیجه دارای خاصیت ضد درد و ضد التهابی است و باعث کاهش درد می‌شود.
- در صورت ابتلا به دیسک کمر، انجام فعالیت می‌تواند سبب تسکین درد شود. در زمان فعالیت جسمانی، در بدن اندورفین تولید می‌شود و به طور طبیعی سبب بهبود روحیه و تسکین درد می‌شود.
بیشتر افراد مبتلا به دیسک کمر، قادر به انجام فعالیت‌های کم‌برخورد مانند پیاده‌روی یا استفاد از تردمیل هستند. در صورت وجود درد شدید می‌توان از فعالیت‌هایی مانند هیدروتراپی یا آب‌درمانی استفاده کرد.
- با وجود این که امکان دارد درد میوفاسیال (بافت همبند عضلانی) عامل اصلی ایجاد درد نباشد، ممکن است عامل ثانویه درد ناشی از دیسک کمر محسوب شود. این نوع درد می‌تواند در اثر وضعیت نامناسب بدنی و عدم تحرک تشدید شود. آزادسازی میوفاسیال که یک روش درمان دستی است سبب بهبود کمردرد می‌شود. به غیر از تمرین و آموزش رعایت وضعیت مناسب بدنی و آزادسازی میوفاسیال که می‌تواند در فیزیوتراپی نیز مورد استفاده قرار گیرد، در منزل نیز می‌توان از روش‌های مناسب جهت تسکین درد کمر ناشی از دیسک کمر استفاده کرد.
