آرتریت عفونی به عفونت دردناک در یک مفصل گفته میشود. این نوع عفونت میتواند توسط میکروب‌هایی که از طریق جریان خون از یک نقطه از بدن به نقطه دیگری می‌روند به وجود بیاید. همچنین آرتریت سپتیک میتواند به علت ورود مستقیم میکروب‌ها از طریق زخم به درون مفصل به وجود بیاید. نوزادان و افراد مسن بیشتر از سایرین دچار آرتریت عفونی می‌شوند. این بیماری بیشتر در مفاصل زانو به وجود می‌آید اما آرتریت سپتیک میتواند مفاصل ران، شانه و سایر مفاصل بدن را نیز درگیر کند. این عفونت میتواند به سرعت و به شدت به غضروف و استخوان درون مفصل آسیب برساند به همین دلیل مراجعه فوری به پزشک و پیگیری فرایند درمان اهمیت ویژه‌ای دارد. انجام عمل جراحی یا تخلیه مایع مفصل به کمک سرنگ از جمله روش‌های موجود برای درمان این عارضه محسوب میشود. معمولاً برای درمان آرتریت عفونی از آنتی بیوتیک استفاده میشود.
چه عواملی در بروز آرتریت عفونی نقش دارند؟
آرتریت سپتیک توسط عفونت باکتریایی، ویروسی یا قارچی به وجود می‌آید. ابتلا به عفونت باکتریایی با استافیلوکوکوس اورئوس یکی از دلایل بسیار شایع در آرتریت عفونی محسوب میشود. این باکتری معمولاً روی سطح پوست سالم نیز زندگی میکند. آرتریت سپتیک زمان میتواند باعث ایجاد عفونت پوست یا عفونت مجاری ادراری شود که از طریق جریان خون خود را به مفصل برساند. گاهی اوقات ترکاندن یک تاول، تزریق مواد مخدر یا انجام عمل جراحی در مفصل یا در مجاورت آن میتواند ورود باکتری به درون فضای مفصل را تسهیل کند. پوشش مفاصل شما توانایی کمی برای محافظت از خود در برابر عفونت دارد. عکس العمل بدن شما به عفونت از قبیل بروز التهاب که باعث افزایش سطح فشار و کاهش جریان خون در آن مفصل میشود میتواند منجر به آسیب دیدگی آن گردد.
فاکتورهای خطر در بروز آرتریت عفونی شامل چه مواردی است؟
فاکتورهای خطر در بروز آرتریت عفونی به شرح زیر می‌باشند:
- مشکلات مربوط به مفصل: برخی از اختلالات و بیماری‌های مزمن که بر مفاصل شما تاثیر می‌گذارند از قبیل استئوآرتریت، نقرس، آرتریت روماتوئید یا بیماری لوپوس میتواند ریسک ابتلا به اختلال آرتریت عفونی را افزایش دهد. مواردی از قبیل تعویض مفصل زانو، جراحی مفصل یا جراحی مفصل در گذشته نیز در بروز این عارضه نقش دارند.
- مصرف دارو برای درمان آرتریت روماتوئید: افرادی که به بیماری آرتریت روماتوئید مبتلا هستند بیشتر از سایرین در معرض خطر آرتریت عفونی قرار می‌گیرند زیرا داروهایی که برای درمان بیماری خود مصرف میکنند باعث سرکوب سیستم ایمنی بدن آنها میشود و به این ترتیب احتمال بروز عفونت در آنها افزایش خواهد یافت. تشخیص آرتریت عفونی در افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید دشوار است زیرا برخی از علائم و نشانه‌های آنها شبیه یکدیگر است.
- آسیب پذیری پوست: در مواردی که پوست به راحتی ترک می‌خورد و به آرامی بهبود می‌‌یابد باکتری‌ها می‌توانند به راحتی وارد بدن شوند. برخی از بیماری‌های پوستی از قبیل اگزما و پسوریازیس همانند زخم عفونی پوستی ریسک ابتلا به بیماری آرتریت عفونی را افزایش می‌دهند. افرادی که به طور مکرر به تزریق مواد مخدر می‌پردازند بیشتر از دیگران در معرض خطر ابتلا به این بیماری از طریق محل تزریق قرار خواهند گرفت.
- ضعیف بودن سیستم ایمنی بدن: افرادی که سیستم ایمنی بدن آنها ضعیف است نیز در معرض خطر ابتلا به آرتریت عفونی قرار دارند. افراد مبتلا به دیابت، افرادی که مشکلات کلیه و کبد دارند و افرادی که داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی بدن را مصرف میکنند در زمره افراد آسیب پذیر قرار می‌گیرند.
- آسیب دیدگی مفصل: گاز گرفتگی توسط حیوانات، ترکاندن تاول یا ایجاد برش روی مفصل میتواند ریسک ابتلا به آرتریت عفونی را افزایش دهد.
- افرادی که به صورت همزمان چند مورد از فاکتورهای خطر را دارند در مقایسه با افرادی که فقط یک فاکتور را دارند بیشتر در معرض خطر ابتلا به این اختلال قرار می‌گیرند.
علائم و نشانه‌های آرتریت عفونی چیست؟
علائم و نشانه‌های آرتریت عفونی میتواند بر اساس سن و داروهایی که بیمار مصرف میکند کاملاً متفاوت باشد. در بخش زیر به برخی از علائم و نشانه‌های آرتریت عفونی اشاره می‌کنیم:
- درد شدید که با حرکت کردن مفصل بدتر میشود.
- تورم مفصل
- گرم شدن و قرمزی اطراف مفصل
- تب
- لرز
- احساس خستگی
- ضعف
- کاهش اشتها
- بالا بودن ضربان قلب
- تحریک پذیری و تغییر خلق و خو
آماده شدن برای مراجعه به پزشک
اگر مفاصل شما دردناک و ملتهب شده است باید برای مراجعه به پزشک عمومی آماده شوید. ممکن است پزشک عمومی در صورت نیاز شما را به جراح ارتوپد، متخصص بیماری‌های عفونی یا متخصص مفاصل ارجاع دهد. در بخش زیر اطلاعاتی را در اختیار شما قرار می‌‌دهیم که به شما در خصوص آماده شدن برای مراجعه به پزشک کمک میکند.
قبل از مراجعه به پزشک باید چه اقداماتی را انجام داد؟
هنگامی‌که تصمیم می‌گیرید به پزشک مراجعه کنید از منشی او سوال کنید که آیا لازم است برای انجام آزمایشات خاصی ناشتا باشید یا خیر. فهرستی از موارد زیر را تهیه کنید:
- علائم و نشانه‌هایی که دارید حتی علائمی که فکر میکنید به مشکل فعلی شما ارتباط ندارد را یادداشت کنید و در این خصوص با پزشک خود صحبت کنید.
- اطلاعات مهم و ضروری از قبیل داروهایی که مصرف میکنید و سابقه ابتلا به عفونت در روزهای اخیر را یادداشت نمایید.
- داروها، انواع مکمل و انواع قرص ویتامین مصرفی خود را به همراه دوز آن ها یادداشت کنید.
- سوالاتی که باید از پزشک خود بپرسید را یادداشت کنید. در خصوص بیماری آرتریت عفونی باید سوالات زیر را از پزشک خود بپرسید:
- دلیل اصلی بروز علائم و نشانه‌های این بیماری چیست؟
- آیا دلایل احتمالی دیگری نیز وجود دارد؟
- انجام دادن چه آزمایشاتی ضروری است؟
- آیا بیماری من موقت است یا حاد و مزمن؟
- بهترین اقدام در این مرحله چیست؟
- آیا روش درمانی جایگزین برای شرایط فعلی من وجود دارد؟
- چه مدت طول می‌کشد تا علائم من بهبود یابد و درمان شوم؟
- در حین درمان انجام دادن چه اقداماتی میتواند به تسکین درد مفصل من کمک کند؟
- آیا من در معرض خطر عوارض بلند مدت این بیماری قرار دارم؟
- چگونه می‌توانم در کنار سایر بیماری‌های خود به کنترل این بیماری بپردازم؟
- آیا مراجعه به متخصص ضروری است؟
- آیا بروشور یک کتابچه مخصوصی در خصوص این بیماری وجود دارد؟
- مراجعه به کدام وب سایت را برای کسب اطلاعات بیشتر پیشنهاد میکنید؟
از پزشک خود باید چه انتظاراتی داشته باشید؟
به احتمال زیاد پزشک سوالاتی نظیر موارد زیر را از شما می‌پرسد:
- علائم و نشانه‌های شما از چه زمانی شروع شده است؟
- آیا علائم شما موقتی است یا مداوم؟
- شدت علائم شما به چه صورت است؟
- آیا چیزی میتواند باعث بهبود علائم شما شود؟
- آیا چیزی میتواند باعث بدتر شدن علائم و نشانه‌های شما شود؟
- آیا تاکنون عمل جراحی مفصل یا جراحی تعویض مفصل را انجام داده‌اید؟
- آیا از مواد مخدر استفاده میکنید؟
آرتریت عفونی چگونه تشخیص داده میشود؟
معمولاً برای تشخیص بیماری آرتریت عفونی از آزمایشات زیر استفاده میشود:
- بررسی مایع مفصلی: عفونت میتواند باعث تغییر رنگ، پیوستگی حجم و ساختار مایع درون مفصل شود. در این روش پزشک مقداری از مایع مفصلی را به کمک سرنگ از محل مورد نظر جمع‌آوری میکند و آن را به آزمایشگاه می‌‌فرستد. تست‌های آزمایشگاهی می‌توانند نوع عامل ایجاد کننده عفونت را مشخص کنند و به این ترتیب پزشک به این نتیجه می‌‌رسد که تجویز کدام داروها برای شما سودمند خواهد بود.
- آزمایش خون: این نوع آزمایش میتواند وجود علائم و نشانه‌های عفونت را در خون نشان دهد. در این روش به کمک سرنگ مخصوص نمونه خون شما تهیه شده و با آزمایشگاه فرستاده خواهد شد.
- عکس برداری: تصویر برداری به کمک اشعه ایکس و سایر روش های موجود میتواند به پزشک برای ارزیابی آسیب دیدگی مفصل کمک کند.
آرتریت عفونی چگونه درمان میشود؟
مصرف آنتی بیوتیک یکی از روش های رایج در درمان آرتریت عفونی است و در مواردی که عفونت پیشرفت کرده است خارج کردن مایع مفصلی ضرورت خواهد یافت.
تجویز دارو
معمولا برای درمان آرتریت عفونی ناشی از عفونت باکتریایی از داروهای آنتی بیوتیک برای از بین بردن باکتری‌های ایجاد کننده عفونت استفاده میشود. پزشک از اطلاعات به دست آمده از آزمایشات شما برای انتخاب بهترین نوع آنتی بیوتیک که میتواند با باکتری موجود در مفصل مبارزه کند استفاده می‌نماید. عفونت مفصل باید به سرعت درمان شود تا از بروز استئوآرتریت و آسیب دیدگی مفصل جلوگیری گردد. به همین دلیل ممکن است پزشک به شما داروی آنتی بیوتیک وریدی بدهد که از طریق رگ وارد بدن میشود. مصرف آنتی بیوتیک وریدی در مقایسه با آنتی بیوتیک خوراکی میتواند با سرعت بیشتری به درمان عفونت بپردازد. اکثر بیماران ظرف مدت ۴۸ ساعت پس از شروع درمان با آنتی‌بیوتیک بهبود می‌یابند. گاهی اوقات ممکن است پزشک برای درمان عفونت به بیمار آنتی بیوتیک خوراکی بدهد. معمولا مصرف آنتی بیوتیک خوراکی برای درمان آرتریت عفونی حدود ۶ تا ۸ هفته طول می‌کشد. مصرف داروهای تجویز شده و تکمیل دوره درمان با آنتی بیوتیک برای رفع کامل عفونت ضروری است. در صورتی که عفونت مفصل به علت بروز عفونت قارچی به وجود آمده باشد پزشک به جای داروی آنتی بیوتیک به بیمار داروی ضد قارچ خواهد داد. در صورتی که آرتریت عفونی توسط ویروس به وجود آمده باشد بیمار نیازی به مصرف دارو نخواهد داشت.
تخلیه مایع مفصلی
در تعداد زیادی از افراد مبتلا به آرتریت عفونی تخلیه مایع مفصلی ضروری می‌باشد. هدف از انجام این روش، تخلیه مایع عفونی، کاهش درد و تورم و جلوگیری از آسیب دیدگی بیشتر مفصل است. معمولاً مایع مفصلی به کمک آرتروسکوپی تخلیه میشود اما امکان تخلیه آن در روش جراحی باز نیز وجود دارد. پزشک در روش آرتروسکوپی چندین برش کوچک را در نزدیکی مفصل آسیب دیده ایجاد میکند سپس یک لوله کوچک که یک دوربین به آن متصل شده است را وارد برش ایجاد شده می‌نماید. پزشک از تصاویری که توسط دوربین ارسال میشود برای تخلیه مایع عفونی از مفصل استفاده میکند. معمولاً یک لوله درون برش ایجاد شده قرار داده خواهد شد و درون مفصل باقی می‌ماند تا از بروز تورم مجدد جلوگیری کند. پزشک پس از چند روز اقدام به خارج کردن لوله میکند. گاهی اوقات پزشک از یک سرنگ کوچک برای تخلیه مایع عفونی استفاده میکند که در این حالت نیازی به انجام عمل جراحی نخواهد بود. به این روش آرتروسنتز گفته میشود. اغلب این روش تا چند روز تکرار میشود تا پزشک اطمینان حاصل کند که مایع عفونی مفصل به طور کامل تخلیه شده است.
سایر روش های درمانی
اکثر موارد درمان آرتریت عفونی به انجام عمل جراحی از قبیل آرتروسکوپی یا جراحی باز نیاز دارد تا مفصل از عفونت پاک شود. گاهی اوقات انجام عمل جراحی برای رفع نقاط آسیب دیده مفصل یا تعویض مفصل ضرورت خواهد یافت اما این مرحله فقط زمانی انجام میشود که عفونت به طور کامل درمان شده باشد. پزشک میتواند در کنار درمان عفونت از سایر روش های درمانی برای کاهش درد بیمار استفاده کند. در بخش زیر به برخی از این روش ها اشاره می‌کنیم:
- استفاده از داروهای غیر استروئیدی ضد التهاب
- استراحت دادن به مفصل
- استفاده از آتل در محل مورد نظر
- انجام جلسات فیزیوتراپی و ورزش درمانی
در یک کلام
آرتریت عفونی یک عفونت دردناک در مفصل است که بیشتر در مفصل زانو رخ می دهد اما سایر مفاصل مانند لگن و شانه هم ممکن است دچار عفونت شوند. آرتریت عفونی به دلیل عفونت های باکتریایی، ویروسی و قارچی ایجاد می شود. اما عواملی مانند استئوآرتریت، نقرس، روماتوئید و لوپوس، مصرف داروهای روماتوئید، شکنندگی پوست به دلیل بیماری های پوستی مانند پسوریازیس و اگزما، سیستم ایمنی ضعیف و آسیب به مفصل می تواند احتمال ابتلا به آرتریت عفونی را افزایش دهد. آرتریت عفونی با علائمی همچون درد شدید هنگام حرکت مفصل، تورم، قرمزی، تب و لرز، ضعف و کم اشتهایی همراه است. آنالیز مایع مفصلی، آزمایش خون و تصویر برداری اشعه ایکس می تواند به تشخیص بیماری کمک کند. وابسته به شدت بیماری برای درمان از آنتی بیوتیک ها و تخلیه مایع مفصلی به روش آرتروسکوپی استفاده می شود.
سوالات متداول درباره آرتریت سپتیک
آیا آرتریت سپتیک یک بیماری مسری است؟
آرتریت عفونی یک بیماری مسری نیست اما امکان انتقال تعداد زیادی از میکروب‌هایی که باعث بروز بیماری آرتریت عفونی می‌شوند از فرد آلوده به سایر افراد وجود دارد. برخی از این میکروارگانیسم‌ها عبارتند از: نایسریا گونوره آ، استافیلوکوکوس، مایکوباکتریوم توبرکلوزیس، و اچ آی وی.
کدام گروه از پزشکان در زمینه تشخیص و درمان بیماری آرتریت سپتیک تخصص دارند؟
آرتریت عفونی یک وضعیت اورژانسی است. پزشکانی که می‌توانند به درمان این بیماری بپردازند عبارتند از پزشکان بخش اورژانس، متخصص ارتوپد، متخصص داخلی، متخصص بیماری‌های عفونی و ارائه دهندگان خدمات پزشکی و توانبخشی.
آیا درمان خانگی برای آرتریت عفونی وجود دارد؟
پاسخ این سوال منفی است. آرتریت عفونی یک اختلال اورژانسی است که به درمان فوری و دقیق توسط تیم اورژانس نیاز دارد.
عوارض بیماری آرتریت عفونی شامل چه مواردی است؟
رفع فوری عفونت برای حفظ سلامت مفصل اهمیت بسیار زیادی دارد. در صورتی که پزشک فورا مصرف آنتی بیوتیک مناسب را شروع کند میتوان انسجام مفصل را حفظ کرد و شاید عملکرد کاملا آن بود. در صورتی که فرایند درمان عفونت مفصل به تأخیر بیفتد احتمال تخریب مفصل وجود دارد. رمز موفقیت در درمان آرتریت عفونی، توجه فوری به بیماری و تخلیه مایع مفصلی عفونی و مصرف آنتی بیوتیک مناسب برای از بین بردن میکروب‌ها است.
نمایه بیماری آرتریت عفونی چگونه است؟
نمای بیماری آرتریت عفونی به تشخیص دقیق نوع عامل ایجاد کننده عفونت، مدت زمان بروز عفونت و سطح سلامت عمومی بیمار بستگی دارد. برخی از انواع میکروارگانیسم‌ها حالت تهاجمی بیشتری دارند و درمان آنها نسبت به سایر میکروارگانیسم‌ها دشوارتر است. هر چه مدت بیشتری از شروع ابتلا به عفونت بگذرد احتمال آسیب دیدگی مفصل افزایش خواهد یافت. افرادی که سیستم ایمنی آنها عملکرد مناسبی ندارد بیشتر در معرض خطر آسیب دیدگی مفصل قرار دارند. به علاوه در صورتی که این بیماری باعث بروز عفونت در سایر نقاط بدن شود احتمال عفونی شدن سایر اعضا نیز وجود خواهد داشت.
آیا امکان پیشگیری از بروز آرتریت سپتیک وجود دارد؟
میتوان با جلوگیری از بروز عفونت، ایجاد زخم باز و آسیب دیدگی پوست از ابتلا به آرتریت عفونی جلوگیری کرد.
