شکستگی می‌تواند در هر یک از بیش از ۱۰ استخوان مچ دست اتفاق بیفتد. خود مچ دست (کارپوس) در دو ردیف چهارتایی استخوان شکل گرفته است. این استخوان‌های مچ دست مانند قطعات پازل به هم متصل هستند و با رباط‌ها در کنار هم نگه داشته می‌شوند. آن‌ها همچنین با استخوان‌های ساعد، استخوان‌های زند زبرین و زند زیرین، علاوه بر استخوان‌های متاکارپال خود دست، اتصال دارند. در حالی که بسیاری از این استخوان‌ها و رباط‌ها نسبتا کوچک هستند، برای عملکرد طبیعی ضروری می‌باشند و هر گونه آسیب به آن‌ها نیاز به ارزیابی سریع و درمان مناسب دارد. دو نوع درمان جراحی و غیر جراحی با توجه به شدت شکستگی مچ دست به کار می‌روند. همچنین بعد از درمان ورزش و فیزیوتراپی به توانبخشی و بهبود مچ دست به کمک می‌کند.
انواع شکستگی مچ دست
پزشک شما شکستگی‌تان را با توجه به چگونگی و محل شکستن استخوان طبقه بندی می‌کند. این کار کمک می‌کند تا مشخص شود به چه دوره‌ای از درمان نیاز دارید. انواع شکستگی عبارتند از:
- شکستگی باز: اگر استخوان شکسته از پوست بیرون بزند.
- شکستگی خرد شده: اگر استخوان به بیش از دو تکه جدا شود.
- شکستگی درون مفصلی: اگر استخوان در مفصل مچ دست شما شکسته شود.
- شکستگی خارج مفصلی: اگر مفصل شما تحت تاثیر قرار نگیرد.
دلایل و عوامل خطر رایج شکستگی مچ دست
حفاظ قرار دادن دست برای جلوگیری از افتادن، رایج‌ترین علت شکستگی مچ دست است. در صورت موارد زیر، به احتمال بیشتری در معرض خطر شکستگی زند زبرین قرار دارید:
- اگر پوکی استخوان دارید، بیماری که استخوان‌های شما را تضعیف می‌کند.
- اگر سالمند هستید.
- دارای توده عضلانی کم یا قدرت عضلانی ضعیف هستید، یا چابکی ندارید و تعادل تان ضعیف است (این شرایط باعث می‌شود که بیشتر مستعد افتادن و زمین خوردن باشید).
- راه رفتن یا انجام فعالیت‌های دیگر روی برف یا یخ یا انجام فعالیت‌هایی که نیاز به حرکت بسیار زیادی رو به جلو دارند مانند اسکیت روی خط و اسکی.
- عدم دريافت کافی کلسيم يا ويتامين D
علائم شکستگی مچ دست
علائم شکستگی مچ دست می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- درد
- تورم
- کبودی
- تغییر شکل
- از دست دادن تحرک
- از دست دادن قدرت
تشخیص شکستگی مچ دست
شکستگی‌های مچ دست با استفاده از ترکیبی از مطالعات تشخیصی مانند اشعه ایکس و یک معاینه پزشکی تشخیص داده می‌شوند. ضروری است که اشعه ایکس مچ دست، اغلب از زوایای مختلف، برای ارزیابی استخوان‌ها انجام شود. در صدمات پیچیده‌تر و یا در مواردی که اشعه ایکس اطلاعات کافی ارائه نمی‌دهد، ممکن است ام آر آی یا سی تی اسکن لازم باشد. ضروری است که میزان آسیب به مچ دست را بدانیم، تا بتوانیم درمان مناسب را انتخاب کنیم. بعید نیست که جراحات مرتبط، مانند پارگی رباط، همراه با شکستگی مچ دست اتفاق بیفتد. درمان نامناسب می‌تواند منجر به آسیب دائمی و از دست دادن عملکرد مچ دست شود. پزشکان با تجربه در موسسه دست، مچ دست و آرنج MOR در تشخیص درست و درمان شکستگی و سایر آسیب‌های مچ دست متخصص هستند.
درمان شکستگی مچ دست
نوع درمان شکستگی مچ دست با توجه به نوع شکستگی و شدت آن تعیین می‌شود. روش‌های درمانی زیر برای شکستگی مچ دست به کار می‌رود.
در خانه
مهمترین درمان ابتدایی بی حرکت سازی مچ دست در یک اسپلیت می‌باشد. شما می‌توانید به راحتی یک روزنامه را دور مچ دست خود بپیچید تا بتواند از آن محافظت کند. برای جلوگیری از تورم بیشتر، مچ دست خود را بالاتر از سطح قلب قرار دهید. قرار دادن یک بسته یخ روی ناحیه آسیب دیده نیز به کاهش تورم کمک می‌کند. داروهای بدون نسخه مانند استامینوفن و ایبوپروفن می‌توانند به کاهش درد کمک کنند. سعی نکنید که مچ دست خود را صاف کنید و از حرکت دادن آن به اطراف اجتناب نمایید. بلافاصله قرار ملاقاتی با پزشک خود ترتیب دهید، یا برای درمان پزشکی به یک مرکز مراقبت‌های فوری مراجعه کنید. اگر درد شدید است یا اگر مچ دست شما بی حس شده است، سریع به اورژانس بروید.
درمان غیر جراحی
اگر شکستگی شما جدی نباشد، پزشک‌تان ممکن است مچ دست شما را در یک گچ سبک و یا اسپلینت قرار داده و اجازه دهد بهبود یابد. اگر شکستگی دچار جا به جایی شده باشد، ممکن است نیاز به صاف کردن استخوان داشته باشند. این روش، که ریداکشن نامیده می‌شود، قبل از این که مچ دست شما در کچ قرار گیرد، انجام می‌شود. در بیشتر موارد، گچ پس از چند هفته باز می‌شود.
جراحی
اگر مچ دست شما به صورت جدی شکسته باشد، پزشک شما جراحی را برای اصلاح آن توصیه می‌کند. استخوان‌های شما صاف می‌شوند و با استفاده از پین‌ها، یک صفحه و پیچ و یا یک دستگاه خارجی که پین‌ها را در جای خود قرار می‌دهد، کنار هم نگه داشته می‌شوند. پس از جراحی، ممکن است نیاز به استفاده از یک اسپلینت یا گچ داشته باشید تا بتوانید مچ دست خود را بی حرکت کرده و به کاهش درد کمک کنید.
درمان فیزیکی
بسته به شدت آسیب شما، ممکن است با یک متخصص طب فیزیکی یا کار درمانگر تعامل داشته باشید. درمان‌های فیزیوتراپی که برای کاهش درد و توانبخشی مچ دست به کار می‌روند عبارتند از:
لیزر درمانی سطح پایین
در طول این فرآیند، طول موج‌های مختلف و خروجی‌های نور کم توان به طور مستقیم به ناحیه مورد نظر اعمال می‌شوند. سپس بافت بدن نور را جذب می‌کند. نور قرمز و نزدیک مادون قرمز یک واکنش ایجاد می‌کند و سلول‌های آسیب دیده با یک واکنش فیزیولوژیکی پاسخ می‌دهند که باعث احیای بافت می‌شود. اگرچه لمس دستگاه لیزر با پوست خود را احساس می‌کنید، این روش بدون درد و غیر تهاجمی است. هیچ صدایی وجود نخواهد داشت و شما هیچ لرزش و حرارتی حس نخواهید کرد. هر درمان معمولا چند دقیقه طول می‌کشد. متخصصان طب فیزیکی از لیزر سرد به شکل‌های مختلف استفاده می‌کنند. استفاده اصلی لیزر سرد، ترمیم بافت و تسکین درد و التهاب است.
درمان اولتراسوند
در طی درمان اولتراسوند، فیزیوتراپیست شما از یک مبدل برای ارسال جریان امواج صوتی با فرکانس بالا به بدن شما استفاده می‌کند. این امواج از اندام‌ها، عضلات و بافت‌های شما بیرون می‌آیند. امواج اولتراسوند می‌تواند در موارد زیر به شما کمک کنند:
- تسکین درد
- رفع التهاب آرام
- ترغیب بهبودی در بافت
یک چیز مشخص است: اولتراسوند می‌تواند حرارت را در بافت‌های عمقی تولید کند. این مسئله ممکن است مزایایی داشته باشد. به عنوان مثال، ممکن است:
- یک اثر ماساژ داخلی داشته باشد.
- به افزایش گردش خون کمک کند.
- بهبودی را ترغیب نماید.
TENS برای کنترل درد
TENS مخفف تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست، یک روش پزشکی برای از بین بردن درد بدون دارو می‌باشد. تجهیزات TENS شامل یک وسیله تحریک کننده دارای باتری (حدود اندازه کف دست)، سیم‌های سربی و ۲ یا چند الکترود می‌باشد که به پوست می‌چسبند. با تنظیم دستگیره‌های کنترل بر روی محرک، شما قادر به شروع یا توقف پالس‌های الکتریکی هستید و می‌توانید نوع و شدت هر ضربه الکتریکی را تغییر دهید. جریان الکتریکی که باعث احساس سوزش خفیفی می‌شود، از طریق سیم‌های سربی، از محرک به الکترودهایی که در نزدیکی نواحی دردناک قرار دارند، حرکت می‌کند. مکان دقیق الکترود می‌تواند هر جایی در طول این مسیر باشد، اما اغلب ۱ جفت الکترود در قسمت درد یا نزدیک ستون فقرات قرار می‌گیرند که مسیر عصبی به ستون فقرات متصل می‌شود. فیزیوتراپیست می‌تواند به شما نشان دهد که چگونه الکترودها را به طور صحیح قرار دهید و سپس آزمایش کنید تا ببینید آیا برای شما درست کار می‌کند یا خیر. TENS برای کنترل درد حاد و مزمن استفاده شده است.
شاک ویو
شاک ویو خارج بدنی به عنوان یک موج صوتی غیر تهاجمی و غیر الکتریکی با انرژی بالا تعریف شده است که از طریق یک پروب دستی از بدن عبور می‌کند. شاک ویو موجب افزایش سریع گردش خون در ناحیه هدف می‌شود و بافت فیبری اسکار را که در طول زمان، به ویژه در شرایط مزمن ایجاد شده است، می‌شکند. تجزیه بافت اسکار، نکته کلیدی است که باعث می‌شود شاک ویو بسیار موثر باشد. بر خلاف بافت کشیده طبیعی، بافت اسکار غیر الاستیک است و از حرکت و عملکرد طبیعی جلوگیری می‌کند و بنابراین سبب تضعیف بافت سالم اطراف آن می‌شود و اغلب موجب آسیب و درد بیشتری می‌گردد. با افزایش گردش خون و شکستن بافت اسکار، درمان با شاک ویو، بازسازی سلول را تحریک می‌کند و بهبودی طبیعی را تسریع می‌نماید و سبب کاهش درد سریع می‌شود. سپس عملکرد طبیعی می‌تواند بازگردانده شود.
ورزش
بعد از درمان شکستگی مچ دست ورزش می‌تواند به بهبود سریعتر و توانبخشی کمک کند.
یک توپ تنیس را فشار دهید
یک توپ تنیس را در دست خود نگه دارید. آن را محکم فشار دهید و سعی کنید آن را در مشت بگیرید. تا جایی که بدون دشواری می‌توانید فشار دهید. این کار را ۵ بار انجام دهید.
مچ دست خود را بچرخانید
پشت یک میز بنشینید. مچ دست خود را بر روی میز قرار دهید و کف دستتان رو به زمین باشد. اکنون مچ دست خود را بچرخانید تا کف دستتان به طرف سقف قرار بگیرد. سپس مچ دست را به سمت پایین برگردانید.
- این دنباله را ۱۰ بار تکرار کنید.
- این تمرین و دیگر کشش‌ها را حداقل یک بار در روز انجام دهید. اگر می‌خواهید می‌توانید آن‌ها را به دفعات بیشتری در طول روز انجام دهید. اگر خسته شدید، دفعات آن‌ها را کاهش دهید.
با مچ دست حرکت دایره‌ای بزنید
مچ دست خود را بر روی یک میز یا کانتر قرار دهید و دستان‌تان را از لبه به صورت رها آویزان کنید. مچ دست خود را در یک حرکت دایره‌ای کامل ۵ بار در جهت ساعتگرد حرکت دهید. سپس دایره را معکوس کنید، مچ دست خود را ۵ بار پاد ساعتگرد بچرخانید.
کشش شیشه پاک کنی انجام دهید
پشت یک میز نشسته و دست‌ها را روی میز و در مقابل خود قرار دهید، کف دست‌ها رو به زمین باشد. بدون حرکت دادن ساعد دست خود، مچ دست را مانند شیشه پاک کن بچرخانید – تا آنجا که می‌توانید به سمت چپ، و سپس تا آنجا که می‌توانید به سمت راست گرد کنید. ۱۰ بار تکرار نمایید.
پشت مچ دست خود را کشش دهید
دست راست خود را صاف در مقابل خود قرار دهید و کف دستتان رو به زمین باشد. دست چپ خود را به آرامی به دست راست خود فشار دهید، به طوری که انگشتان دستتان رو به سمت پایین قرار بگیرند. تا زمانی که در بازو و پشت مچ دست خود احساس کشش کنید، فشار دهید.
- کشش را برای چند ثانیه نگه دارید، سپس رها کنید، و کشش را ۱۰ بار تکرار نمایید.
- این حرکت را روی مچ دست دیگر تکرار کنید
جلوی مچ دست خود را کشش دهید
مانند کشش قبلی، دست راست خود را صاف گرفته و کف دست را رو به زمین قرار دهید. از دست چپ خود استفاده کنید تا به آرامی انگشتان خود را به عقب بکشید و انگشتان‌تان به سمت سقف قرار گیرند. کشیدن را تا زمانی ادامه دهید که در قسمت جلو / پایین مچ دست (همان سمت کف دست) کشش را احساس کنید. نگه دارید، رها کنید و کشش را ۱۰ بار تکرار نمایید. در طرف دیگر تکرار کنید.
همچنین می‌توانید کشش‌های رو به جلو و عقب مچ دست را بدون فشار اضافی انجام دهید. دست‌های خود را در مقابل خود نگه دارید و کف دستتان رو به جلو و انگشتان دست به سمت بالا باشد، سپس مچ دست خود را به پایین خم کنید تا انگشتان دستتان به سمت زمین قرار گیرند. این حرکت را ۱۰ بار تکرار کنید
پیشگیری از شکستگی مچ دست
توجه به موارد زیر می‌تواند در جلوگیری از شکستن مچ دست به شما کمک کند.
تغذیه
اطمینان حاصل کنید که با خوردن سبزیجات سبز تیره، برگ سبز و محصولات لبنی کم چرب حاوی کلسیم، کلسیم کافی دریافت می‌کنید. اگر رژیم غذایی شما به اندازه کافی کلسیم نداشته باشد، می‌توانید با مصرف مکمل‌های کلسیم آن را جبران کنید. شما می‌توانید ویتامین D را از نور خورشید دریافت کنید. اگر به اندازه کافی بیرون از خانه نمی‌روید و یا هر زمان که در معرض خورشید هستید از کرم ضدآفتاب استفاده می‌کنید، ممکن است به ویتامین D بیشتری نیاز داشته باشید. خوردن غذاهای حاوی ویتامین D، مانند ماهی قزل آلا، می‌تواند به شما در دریافت مقدار مورد نیاز کمک کند. در صورت عدم دریافت کافی ویتامین دی از نور خورشید و رژیم غذایی می‌توانید مکمل مصرف نمایید.
ورزش
ورزش کمک می‌کند تا استخوان‌ها و ماهیچه‌های خود را تقویت کنید، که سبب کاهش احتمال زمین خوردن و شکستگی استخوان می‌شود. تمرینات تحمل وزن مانند دویدن باعث تقویت استخوان‌ها و عضلات در نیمه پایینی بدن شما می‌شود. برنامه‌های قدرتی که شامل تمریناتی مانند وزنه برداری می‌باشند، عضلات و استخوان‌ها را نیمه بالای بدن شما هدف قرار می‌دهد.
محافظ مچ دست
اگر فعالیت‌هایی را انجام می‌دهید که موجب افزایش احتمال شکستگی مچ دست شما می‌شود، از یک محافظ مچ دست استفاده نمایید. این کار کمک خواهد کرد که از مچ دست خود در حین افتادن محافظت کنید.
