اگرچه درد پایین کمر، شایع‌ترین نوع کمر درد است، اما ممکن است در قسمت فوقانی و قسمت میانی کمر نیز درد احساس شود. در اصطلاح پزشکی، این درد را کمر درد گردنی می‌نامند. این عبارت به دردی اشاره دارد که ممکن است اغلب بین دو کتف احساس شود و البته می‌تواند در هرجایی از بالای کمرتان (از گردن تا میانه‌ی کمر) باشد.
بیان تعداد افرادی که به درد بالای کمر مبتلا می‌شوند، کاری دشوار است زیرا دلایل بسیار زیادی برای احساس درد در بالای کمر وجود دارد. میزان شیوع این درد کمتر درد پایین کمر است اما می‌توان گفت که این درد بسیار شایع است و بیشتر در زنان، کودکان و نوجوانان بروز می‌کند.
علل بروز درد در بالای کمر
دلایل بالقوه‌ی بسیاری برای درد بالای کمر وجود دارد. گاهی اوقات ممکن است بدون هیچ علت شناخت شده‌ای به این درد مبتلا شوید. به دردی که یک علت شناخته شده و مشخصی نداشته باشد، کمر درد غیراختصاصی میگویند. این نوع کمردرد معمولاً به خاطر تحریک عضلات و بافت‌های نرم واقع در کمر بروز می‌کند.
برخی از علل بروز درد در قسمت فوقانی کمر عبارت‌اند از:
- تصادف یا یک آسیب ناگهانی مانند آسیب شلاقی گردن (تکان خیلی شدید) یا آسیب ورزشی
- کشیدگی یک عضله یا رباط در کمر
- قرار گرفتن کمر و بدن در وضعیت ناصحیح
- پایین بودن قدرت عضلات کمر (به طور مثال، اگر به قدر کافی ورزش نکنید).
- نشستن پشت میز کامپیوتر برای مدت زمانی طولانی
- حمل کوله پشتی سنگین
- حرکات تکراری که منجر به آسیب overuse (آسیب ناشی از کارکرد بیش از حد) می‌شوند.
درد بالای کمر ممکن است به خاطر مشکلات جدی‌تری نیز بروز کند، از جمله:
- پوکی استخوان
- آرتروز
- تنگی کانال نخاعی (وقتی کانال نخاعی- کانالی تونل مانندی که طناب نخاعی در آن از بین مهره‌ها می‌گذرد- تنگ شده و به مهره‌ها فشار وارد می‌کند).
- دررفتگی دیسک کمر (وقتی یکی از دیسک‌هایی که در بین استخوان‌های ستون فقرات یا همان مهره‌ها، از جای خود در می‌رود)
- اسپوندیلیت آنکیلوزان یا روماتیسم ستون فقرات
علائم درد بالای کمر
علائم این مشکل می‌توانند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشند و به علت بروز این درد بستگی خواهند داشت. این می‌تواند خفیف یا شدید باشد و ممکن است در فعالیت‌های روزانه و خوابتان اختلال وارد کند. ممکن است یک درد تیر کشنده در یک نقطه‌ی بخصوصی از کمر و یا دردی عمومی داشته باشید که کم و زیاد می‌شود.
تشخیص درد بالای کمر
پزشک سؤالاتی درباره‌ی علائمی که دارید می‌پرسد و شما را معاینه می‌کند. درد بالای کمر اغلب براثر یک کشیدگی در ماهیچه بروز می‌کند اما گاهی اوقات ممکن است علت جدی‌تری داشته باشد. پزشک ممکن است به مشخصات و علائم بخصوصی پی ببرد که شاید به آن معنا باشد که درد در قسمت فوقانی کمر شما، از یک مشکل و بیماری زمینه‌ای جدی‌تری ناشی می‌شود.
پزشک ممکن است از شما بپرسد که آیا احساس ضعف در پاها و یا مشکلی در مثانه یا روده‌ها به طور مثال مشکل بی‌اختیاری دارید یا خیر. این قبیل مشکلات ممکن است در صورت دررفتگی دیسک یا آسیبی که به عصب‌های واقع در ستون فقرات و گاهی به طناب نخاعی فشار وارد می‌کند، مشاهده شوند.
با توجه به علائمتان، معاینه پزشک و سابقه‌ی بیماری، پزشک ممکن است شما را برای تست‌های دیگری ارجاع دهد. این تستها شامل عکس برداری رادیولوژی و ام آر آی (اسکنی که در آن از مگنت‌ها و امواج رادیویی برای تولید تصاویری از داخل بدن بیمار استفاده می‌کند). همچنین ممکن است نیاز به اسکن DEXA داشته باشید که میزان قدرت و مقاومت استخوان‌ها را اندازه‌گیری می‌کند.
درمان درد بالای کمر
اگر در ناحیه‌ی فوقانی کمر احساس درد دارید، احتمالاً این درد بدون هیچ درمانی خودبه‌خود برطرف خواهد شد. در صورتی که این درد به خاطر مشکلی جدی بروز نکرده باشد، شاید در طی چند هفته بهتر خواهد شد.
برای درمان و مراقبت از خود می‌توانید چند راه ساده را بکار ببرید، از جمله بهبود وضعیت و حالت بدن یا قرار دادن یک کیسه یخ یا کیسه‌ی آب گرم روی محل درد. برای استفاده از کیسه یخ یا کیسه آب گرم، حتماً آن را در یک حوله بپیچانید و بعد روی پوست قرار دهید، آن را مستقیماً روی پوست استفاده نکنید. همچنین می‌توانید مسکن‌هایی مانند ایبوپروفن را مصرف کنید. برای مشورت می‌توانید از دکتر داروخانه کمک بگیرید.
اگر کمر درد به خاطر یک مشکل بخصوص بروز کرده باشد، پزشک به سراغ درمان مشکل یا بیماری زمینه‌ای که منجر به کمر درد شده است خواهد رفت. درمان‌های که پزشک تجویز خواهد کرد شامل مصرف دارو، فیزیوتراپی ، تزریق‌ها و درمان‌های دستی می‌باشند.
برای درد بالای کمر چه داروی مسکنی می‌توان مصرف کرد؟
درمان شما، از جمله داروهایی برای تسکین درد، به علت بروز کمر دردتان بستگی خواهد داشت. اگر پزشک شما یک مشکل و بیماری زمینه‌ای را تشخیص دهد، پس درمان شما به برطرف ساختن و کمک به آن مشکل تمرکز خواهد داشت و درنتیجه‌ی آن، درد بالای کمرتان برطرف می‌شود.
اگر میدانید که به بالای کمرتان فشار وارد کرده‌اید، می‌توانید برای کمک به کاهش درد در زمانی کوتاه، داروهای مسکن بدون نیاز به نسخه‌ای را مصرف کنید، به طور مثال پاراستامول یا ایبوپروفن. همیشه برگه‌ی دستورالعمل‌هایی برای بیمار را که در جعبه‌ی دارو قرار دارند مطالعه کنید و در صورت داشتن هرگونه سؤالی، از دکتر داروخانه بپرسید.
چگونه می‌توان کششی در قسمت فوقانی کمر ایجاد کرد؟
در اینجا به چند حرکت کششی که می‌توانید برای بالای کمر انجام دهید اشاره خواهیم کرد، خصوصاً اگر بیشتر روزتان را در پشت میز کار به سر می‌برید.
کشش کمر در حالت نشسته
برای کشش کمر در حالت نشسته دستورالعمل زیر را انجام دهید:
- صاف بنشینید در حالی که کف پاها در کنار هم باشد.
- کف دست‌ها را در قوس کمرتان قرار دهید.
- روی دست‌ها به عقب خم شوید، کشش رو به بیرونی را در پایین کمر احساس خواهید کرد.
کشش شانه
برای کشش شانه، دستورالعمل زیر را انجام دهید:
- بایستید و بازوها را در پشت سرتان بکشید.
- کف دست‌ها را روی‌هم بچسبانید و به‌آرامی بازوها را بالا بیاورید.
- باید احساس کنید که فشار در شانه‌هایتان خالی می‌شود.
حرکت دیگری برای کشش شانه
برای این حرکت کشش شانه، دستورالعمل زیر را انجام دهید:
- دست‌هایتان را بالای سرتان ببرید.
- انگشتان دست‌ها را در هم کنید درحالی‌که کف دست‌ها روبه بالا باشد.
- تا جایی که می‌توانید بالا بکشید.
- باید کشش را در شانه‌هایتان احساس کنید.
چه ورزش‌هایی را می‌توان برای بالای کمر انجام داد؟
در ادامه به چند حرکت ورزشی مناسب برای بالای کمر اشاره می‌کنیم. سعی کنید هرکدام از این حرکات را سه بار در هفته و هر بار ۳ تا ۴ ست ۱۰ تایی انجام دهید. این کار به تقویت کمر و جلوگیری از بازگشت درد کمک خواهد کرد.
حرکات کششی کمر:
- روی زمین دراز بکشید (در صورت امکان روی یک تشک یوگا)، سر رو به پایین باشد (به شکم دراز بکشید) و دست‌ها در جلوی بدن کشیده شوند.
- عضلات شکم را سفت و کیپ نگه دارید و دست‌ها و شانه‌هایتان را از زمین جدا کرده و بالا بکشید.
- در همین حین، پاها را بالا برده و تا جایی که می‌توانید آن‌ها را صاف نگه دارید.
- برای چند لحظه در این حالت بمانید و سپس کمر را به سمت زمین پایین بیاورید.
خم شدن به جلو با دمبل؛
- بایستید و پاها را به اندازه‌ی عرض لگن باز کنید، در حالکیه در هر دستتان یک دمبل گرفته‌اید. زانوهایتان را کمی شل کنید.
- از باسن به سمت جلو خم شوید و کمر صاف و ماهیچه‌ی شکم سفت باشد.
- در همین حین بازوها را به جلو بکشید به‌طوری که وزنه‌ها را در بیرون و جلوی بدنتان نگه داشته‌اید
- آرنج‌ها را به عقب و بالا بکشید، در حالی که کمر صاف بوده و ماهیچه‌ی شکم سفت باشد.
- باید بین تیغه‌های شانه (سرشانه‌ها) احساس فشار کنید.
کشش حالت کبرا؛
- به شکم روی زمین دراز بکشید و دست‌هایتان را در هر دو طرف در امتداد سینه روی زمین قرار دهید. می‌توانید از یک تشکچه‌ی یوگا استفاده کنید.
- آرنج‌ها باید روبه بالا و رو به سقف باشند.
- بالا تنه را به سمت بالا بکشید به طوری که سینه بلند شود.
- گردن را صاف و مستقیم و در امتداد کمرتان نگه دارید.
- با نگاه کردن به یک نقطه بروی زمین دور از بدنتان، می‌توانید به خودتان در انجام این حرکت کمک کنید.
- باید در کمرتان احساس کشش کنید.
- برای چند ثانیه در این حالت بمانید و سپس کمرتان را پایین آورده و به حالت ابتدایی بازگردید.
پیشگیری از بروز درد بالای کمر
برای پیشگیری از بروز درد بالای کمر ناشی از کشش و فشار عضله، باید به نکات زیر توجه کرد:
- اجسام را با احتیاط و به روشی صحیح بلند کنید.
- در هنگام نشستن برای مدتی طولانی و نیز انجام کارهای تکرار شونده، به طور منظم به خود استراحت بدهید.
- حالت صحیح قرار گرفتن بدن را تمرین کنید.
- به طور منظم ورزش کنید، تکنیک‌های مناسبی را برای هر ورزشی که انجام می‌دهید یاد بگیرید و انجام دهید.
- انجام هرگونه فعالیتی را که میدانید منجر به کمر دردتان می‌شود متوقف کنید.
