فتق دیسک کمر که به آن بیرون‌زدگی دیسک، پارگی دیسک یا فشردگی دیسک نیز گفته می‌شود یکی از شایعترین دلایل ابتلا به کمر درد است. با این که معمولاً فتق دیسک در کمر اتفاق میافتد اما ممکن است این عارضه منشأ درد در گردن و همچنین ابتلا به سیاتیک شود.
دیسک ستون فقرات یک ضربه‌گیر لاستیکی است که بین مهره‌های کمر و گردن قرار دارد. فتق دیسک زمانی اتفاق میافتد که ماده ژله‌ای مرکز دیسک پاره شده یا از لایه بیرونی دیسک به بیرون نشت می‌کند.
دیسک را مانند یک دونات ژله‌ای تصور کنید که مرکز نرم آن درون یک هسته خارجی سخت‌تر قرار گرفته است. ضعف یا پارگی در لایه بیرونی باعث لغزش ماده ژله‌ای به سمت بیرون می‌شود. زمانی که این بیرون‌زدگی به عصب‌های مجاور فشار وارد می‌کند باعث بروز درد شدیدی در کمر می‌شود که محل آن به محل فتق دیسک بستگی دارد خوشبختانه، در بیشتر موارد، مشکلات دیسک مانند فتق دیسک را می‌توان به راحتی و بدون نیاز به بیهوشی با روش‌های لیزری عمل کرد که دوران ریکاوری کوتاهی هم دارد.
علت فتق دیسک کمر چیست؟
فتق دیسک به دلیل فرسودگی و پارگی‌هایی که در طی سالیان متمادی روی دیسک ایجاد می‌شوند یا در اثر آسیب‌دیدگی‌هایی نظیر زمین خوردن یا تصادفات رانندگی اتفاق میافتد. با ضعیف شدن دیواره دیسک، برخی حرکات مانند خم شدن یا چرخیدن یا بلند کردن اجسام سنگی باعث ابتلا به فتق دیسک کمر می‌شوند.
با افزایش وزن، دیسک باید وزن بیشتری را تحمل کنند که احتمال فتق دیسک را افزایش می‌دهد.
افرادی که بین ۳۵ تا ۴۵ سال دارند بیش از سایر افراد در معرض ابتلا به فتق دیسک هستند زیرا محتویات مایع محافظ در این افراد کاهش یافته و باعث کاهش انعطاف‌پذیری دیسک و افزایش احتمال رگ به رگ شدن می‌شود.
علائم ابتلا به فتق دیسک کمر چیست؟
فتق دیسک ممکن است در کمر یا گردن اتفاق بیفتد. فتق دیسک در کمر بر پاها تأثیر می‌گذارد در حالی که فتق دیسک در گردن ممکن است بر بازوها و دستان تأثیر داشته باشد. درد غالباً در یک طرف بدن احساس می‌شود.
برخی علائم ابتلا به فتق و بیرون‌زدگی دیسک عبارتند از:
- درد کمر
- بیحسی و احساس گزگز در پاها، دست‌ها و بازوها
- دردی که به سمت بازوها / پاها (سیاتیک کشیده می‌شود.
- ضعف در بازوها و پاها
- احساس سوزش
- دردی که پس از ایستادن یا نشستن تشدید می‌شود
- احساس درد در هنگام خم شدن به سمت عقب
- حساس شدن ستون فقرات یا عضلات اطراف آن
عمل لیزری دیسک کمر بدون بیهوشی
پیشرفت در جراحی عصبی ستون فقرات و دقیقاً در جراحی‌های کم تهاجمی ستون فقرات به دلیل سطح بالای اثربخشی، دوران ریکاروی کوتاه و بی‌خطر بودن، امروزه به مرحله‌ای عالی رسیده است. عمل لیزری دیسک کمر یکی از روش‌های غیرتهاجمی برای تسکین دردهای ناشی از ابتلا به فتق دیسک کمر است. عمل لیزری دیسک کمر بدون بیهوشی یک روش مناسب برای افرادی است که نمی‌توانند تحت عمل جراحی باز قرار گیرند. عمل لیزری دیسک کمر غالباً تحت بیحسی موضعی انجام می‌شود.
امروزه روش‌های متعددی برای درمان دردهای کمر وجود دارد. علاوه بر این، زمانی که امکان انجام عمل جراحی باز وجود ندارد، درمان نمی‌تواند باعث تسکین کامل درد شود. عمل لیزری دیسک کمر هنوز یک روش جدید است اما به تدریج جایگاه خاصی در کمک به افراد برای تسکین دردها پیدا کرده است. هزینه انجام این عمل به عنوان یک روش غیر تهاجمی، در مقایسه با عملهای باز زیاد نیست.
از آنجا که این روش یک روش کم تهاجمی است، احتمال بروز آسیب‌دیدگی‌های ساختاری به رباط‌ها، استخوان‌ها، عضلات و عصب‌های بدن وجود ندارد.
عمل لیزری دیسک کمر چگونه عمل می‌کند؟
عمل لیزری دیسک کمر یک روش ساده و آسان است و به همین دلیل به صورت سرپایی انجام می‌شود؛ شما می‌توانید بلافاصله پس از انجام عمل به منزل مراجعه کنید. فرایند ریکاوری این عمل بسیار کوتاه است زیرا شکاف عمیق و بزرگی مانند شکاف‌هایی که برای انجام عملهای جراحی باز ایجاد می‌شود وجود ندارد.
استفاده از لیزر در این عمل جراحی یک پیشرفت مهم طبی است. عمل لیزری دیسک کمر با هدف بهبودی عصب‌هایی که به دلیل بیرون‌زدگی دیسک تحت فشار هستند انجام می‌شود. این عمل تحت بیحسی موضعی انجام می‌شود. این عمل یک روش جالب است زیرا نیازی به انجام عمل جراحی باز نیست. در این عمل برای برداشتن فشار ناشی از فتق دیسک بر عصب‌ها از لیزر استفاده می‌شود. این روش ۱۰۰ درصد دقیق است و با هدایت تصویربرداری سی تی انجام می‌شود.
از بیمار خواسته می‌شود که روی تخت سی تی اسکن دراز بکشد. سپس متخصص، درپوش‌های استریل را قرار می‌دهد، سی تی اسکن سطح درمان را مشخص می‌کند. سپس یک سوزن در مرکز نوکلئوس قرار داده می‌شود که با صفحه انتهایی موازی است. بیمار به مدت ۱۵ دقیقه پس از انجام عمل تحت نظر قرار می‌گیرد و سپس ترخیص می‌شود.
مزایای عمل لیزری دیسک کمر
مزایای اصلی عمل لیزری دیسک کمر نسبت به عملهای سنتی باز عبارتند از:
- عمل به صورت سرپایی انجام می‌شود در حالی که در بیمار پس از عمل باز باید حداقل شش ماه در بیمارستان بستری شود
- این عمل باعث تسکین فوری درد و علائم مربوطه می‌شود
- خطرات احتمالی ناشی از انجم این عمل به مراتب کمتر از جراحی‌های باز است
- این یک روش غیر تهاجمی است که باعث آسیب‌دیدگی کمتر بافت‌ها می‌شود.
- هیچ استخوانی برای آزادسازی دیسک آسیب نمی‌بیند زیرا این عمل به وسیله لیزر و بدون نیاز به عمل باز و استفاده از ابزارهای جراحی انجام می‌شود.
- هیچ اسکار یا فیبروز اپیدورالی در نخاع ایجاد نمی‌شود.
چه کسانی می‌توانند تحت عمل لیزری دیسک کمر قرار گیرند؟
فتق دیسک کمر یکی از مهم‌ترین دلایل ابتلا به کمر درد است. درمان در هر شرایطی با رویکردها و اقدامات مختلفی انجام می‌شود. بیشتر بیماران تحت درمان‌های اولیه قرار می‌گیرند. برخی دیگر نیز تحت مراقبت‌های ثانویه شامل عملهای جراحی قرار می‌گیرند. عمل لیزری دیسک کمر یک روش مناسب برای درمان فتق دیسک کمر است.
عمل لیزری دیسک کمر یک روش مناسب برای درمان مشکلات دیسک کمر و برخی مشکلات مرتبط با آن است. برخی از مشکلات مرتبط با دیسک کمر عبارتند از:
- درد شدید در پاها، بازوها و پایین کمر. افرادی که بیش از شش هفته دچار این دردها می‌شوند و روش‌های محافظه‌کارانه نظیر مصرف دارو، استراحت یا فیزیوتراپی نیز در تسکین درد آنها مؤثر نیست می‌توانند عمل لیزری دیسک کمر را مورد توجه قرار دهند.
- افراد مبتلا به فتق دیسک کمر که عارضه آنها در عکس‌برداری به وسیله اشعه ایکس یا تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (ام آر آی) و دیسکوگرافی و میلوگرافی تأیید شده می‌توانند از این روش به عنوان یک روش تسکینی عالی بهره گیرند.
مطالعات نشان می‌دهد که استفاده از عمل لیزری دیسک کمر یک روش درمانی بی‌خطر و اثربخش برای درمان درد کمر و گردن است. عمل لیزری دیسک کمر یک روش مؤثر در تسکین درد برای افرادی است که تمایلی به انجام عمل جراحی باز ندارند.
عوارض جانبی
هر عمل جراحی ممکن است با خطرات و عوارضی همراه باشد. این برای عمل لیزری دیسک کمر نیز صدق می‌کند.
یکی از عوارض احتمالی ناشی از عمل لیزری دیسک کمر، آسیب‌دیدگی بافت‌های اطراف است. از آنجا که در هنگام انجام این عمل از لیزر استفاده می‌شود، گرما ممکن است باعث آسیب‌دیدگی عصب‌ها، استخوان و غضروف اطراف شود.
یکی دیگر از عوارض احتمالی، بروز عفونت است. عفونت ممکن است در هنگام جایگذاری پرآب – در صورت عدم رعایت بهداشت – اتفاق بیفتد. در برخی موارد ممکن است مصرف آنتی بیوتیک برای پیشگیری از بروز عفونت برای شما تجویز شود.
ریکاوری پس از انجام عمل لیزری کم تهاجمی دیسک کمر چگونه است؟
آنچه می‌توان پس از انجام عمل لیزری دیسک کمر انتظار داشت عبارتند از:
- ترخیص از بیمارستان – شما قادر خواهید بود که از یک ساعت پس از انجام عمل راه بروید، البته این احتمال نیز وجود دارد که چند روز در بیمارستان بستری شوید. عملهای جراحی پیچیده‌تر به حداقل دو روز بستری شدن در بیمارستان نیاز دارند که به مراتب کمتر از مدتی که برای عملهای جراحی سنتی نیاز است.
- محل ایجاد بریدگی – شکاف‌هایی که برای انجام عمل لیزری دیسک کمر ایجاد می‌شوند به مراتب کوچک‌تر از شکاف‌هایی است که برای انجام عملهای جراحی سنتی ایجاد می‌شوند. این شکاف‌ها به اندازه چند میلیمتر هستند که باعث کاهش اسکار و ناراحتی می‌شوند. در حالی که ممکن است تا چند روز پس از انجام عمل جراحی در اطراف محل عمل کمی حساسیت و درد وجود داشته باشد اما به راحتی با مصرف داروهای بدون نیاز به نسخه پزشک کنترل می‌شود. حتماً داروها را مطابق دستور پزشک مصرف کنید و هر گونه علامت عفونت نظیر درد، تورم و تب را تحت نظر داشته باشید.
- ادامه فعالیت‌های عادی – جراح ستون فقرات دستورالعملی در مورد کارهایی که می‌توانید بلافاصله پس از انجام عمل لیزری دیسک کمر انجام دهید و کارهایی که نباید انجام دهید به شما می‌دهد. شما به تدریج به حالت عادی بازمی‌گردید. برای بیشتر عملهای جراحی، عدد شش یک عدد جادویی است که نشان‌دهنده تعداد هفته‌هایی است که ریکاوری شما طول می‌کشد و پس از آن شما می‌توانید به زندگی واقعی خود بازگردید البته این مدت برای هر کس متفاوت است. مصرف دارو مطابق دستور پزشک، ورزش کردن و صبور بودن به شما در دنبال کردن مسیر صحیح کمک می‌کند.
آیا می‌توان بیماری‌های ستون فقرات را با لیزر درمان کرد؟
لیزر CO2 فقط برای بافت نرم مانند فتق دیسک کمر استفاده می‌شود. لیزر نمی‌تواند استخوان را ببرد یا باعث تثبیت ستون فقرات شود؛ بنابراین، تنها کارکرد لیزر در فتق دیسک کمر یا تومور ستون فقرات است. این روش برای درمان تنگی کانال نخاع، بیماری فاست یا اسپوندیلولیستز مؤثر نیست.
هزینه عمل لیزر دیسک بدون بیهوشی
هزینه انجام این عمل در هر منطقه متفاوت است. قبل از این که تحت هر نوع عملی قرار بگیرید باید در مورد بیمه و شرایط آن تحقیق کنید.
روش‌های درمانی جایگزین
هر فرد مبتلا به کمر درد به عمل جراحی نیاز ندارد. در واقع، اگر شما دچار کمر درد شده‌اید، احتمالاً پزشک نحست روش‌های محافظه‌کارانه را امتحان می‌کند مگر این که عملکرد روده و مثانه شما به صورت پیش‌رونده دچار مشکل شده باشد.
روش‌های مختلفی برای تسکین دردهایی نظیر سیاتیک وجود دارد که شما می‌توانید امتحان کنید. برخی از این روش‌های عبارتند از:
مصرف دارو
پزشک ممکن است داروهای مختلفی را برای تسکین درد شما تجویز کنید که برخی از آنها عبارتند از:
- داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی
- شل کننده‌های عضلات
- مسکن‌های مخدر (برای دوره کوتاه)
- داروهای سه حلقه‌ای ضدافسردگی
- داروهای ضد تشنج
تزریق استروئید (h3)
تزریق استروئید در نزدیکی محل درد به تسکین التهاب اطراف عصب کمک می‌کند. به هر حال، تزریق معمولاً باعث تسکین چند ماهه درد شده و به دلیل عوارض جانبی آن نباید به دفعات زیاد تزریق شود.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی به تقویت و انعطاف‌پذیری و پیشگیری از بروز مشکلات کمک می‌کند. اقدامات فیزیوتراپی شامل ورزش‌های متنوع، کشش و تصحیح وضعیت بدنی می‌شود. برخی پزشکان از روش‌هایی مانند طب سوزنی و کایروپرکتیک برای کمک به تسکین درد کمر نیز استفاده می‌کنند. اگر شما تمایل داشتید که این روش‌ها را امتحان کنید باید به یک متخصص متبحر مراجعه کنید.
