ورزش درمانی از اصول پایه توانبخشی است. ورزش درمانی، از فعالیت های بدنی برای جلوگیری و درمان بیماری ها و توابخشی بیماران استفاده می کند.
بسیاری از بیماری ها را می توان با استفاده از ورزش درمان کرد و یا اینکه از پیشرفت آنها جلوگیری کرد. از جمله این بیماری ها، بیماری های اسکلتی عضلانی هستند که شامل دردهای شانه، کمر، گردن، زانو و انواع آرتروزها مانند آرتروز کمر و ستون فقرات می شوند. البته باید خاطر نشان کرد که ورزش کردن درست و اصولی به جلوگیری از بیماری ها کمک می کند. همچنین از دیگر مزایای ورزش درمانی این است که می توان در کنار کنترل بیماری ها، استفاده از داروهای شیمیایی را کم کرد و به افزایش کیفیت زندگی کمک کرد.
ورزش درمانی در موارد زیر مفید می باشد:
کمک به کاهش دردهای مفصل شانه
کمک به کاهش دردهای مفصل آرنج ومچ دست
کمک به کاهش دردهای مفصل ران
کمک به کاهش دردهای مفصل زانو
کمک به کاهش دردهای مفصل مچ پا
کمک به کاهش دردهای ناحیه کمری لگنی
کمک به کاهش درد و انحراف ستون فقرات
کمک به کاهش دردهای عضلات و رباطها
کم کردن عوارض پس از جراحی های ارتوپدی
جلوگیری و درمان پوکی استخوان
پیشگیری از پیشرفت آرتروز مفاصل
محافظت از سلامتی و جلوگیری از دردهای مفاصل و عضلات
کمک به کاهش وزن
ورزش درمانی موجب می شود بیمار به استرس ها و دیگر مشکلات کمتر توجه کند و اعتماد به نفس فرد بیمار را افزایش می دهد و از افسردگی در بیمار جلوگیری می کند.
ورزش درمانی ۲ مزیت مهم در درمان افسردگی دارد.
۱- ورزش، دید منفی ای که مردم نسبت به داروهای ضد افسردگی دارند را ندارد و امری تشویق کننده نیز به حساب می آید
۲- تاثیر ورزش برای کاهش افسردگی، زودتر از سایر اثرات آن مانند کم کردن وزن و سلامت قلب و عروق خود را نشان می دهد.
توصیه می شود که هر هفته ۵ بار و هر بار به مدت ۳۰ دقیقه ورزش های سبکی مانند پیاده روی و دوچرخه سواری انجام دهید یا اینکه ۳ بار در هفته ورزش های هوازی سخت تر انجام دهید. البته نمی توان گفت که این اندازه ورزش کردن کافی است و بیشتر از این مقدار سودی ندارد. از سوی دیگر هنوز مشخص نیست که ورزش های بی هوازی مثل وزنه برداری هم مفید هستند یا نه.
ورزش درمانی کمردرد
یکی از واکنش های عادی به کمردرد این است که با ماندن در رختخواب یا حداقل انجام ندادن فعالیت های سنگین آن را زیاد جدی نگیریم. با وجود اینکه این کار منطقی و قابل درک است و حتی در کوتاه مدت نیز توصیه می شود، وقتی بیش از یک یا دو روز انجام بگیرد، به بهبود کمردرد آسیب وارد می کند. در عوض، ورزش کمر درد اغلب مواقع برای توانبخشی ستون فقرات و کمک به تسکین و درمان درد کمر ضروری هستند. ورزش های پویای مخصوص کمردرد وقتی به شکل تدریجی، پیش رونده و کنترل شده صورت بگیرند، مواد غذایی را به فضای دیسک و بافت های نرم کمر توزیع می کنند وبه سالم ماندن دیسک کمر، عضلات، رباط ها و مفاصل کمک می کند. در نتیجه، انجام ورزش های کمر درد به صورت روتین به بیماران کمک می کند که از سفتی و ضعف عضلات و کمر درد مجدد جلوگیری کنند و شدت و مدت درد ناشی ازدرد کمر را کاهش می دهند. ورزش مناسب و برنامه های توانبخشی کمر درد بسته به علت کمردرد و شدت دردی که بیمار احساس می کند، متفاوت است. بنابراین، بیماران باید به یک متخصص ستون فقرات مراجعه کنند که در زمینه طراحی برنامه شخصی برای ورزش های کمردرد تبحر داشته باشد و در مورد استفاده از شکل و روش های مناسب بتواند دستورات لازم را ارائه کند. تقریبا هر فردی می تواند ورزش های کششی بافت های نرم بدن خود، عضلات، رباط ها و تاندون ها را در کمر، پا، باسن و دور ستون فقرات خود انجام دهد. در مورد ارتباط کمر درد با ورزش باید گفت ستون فقرات و عضلات، رباط ها و تاندون های مجاور آن همگی برای حرکت کردن طراحی شده اند و هرگونه محدودیت در حرکت آنها باعث تشدید کمردرد می شود.
ورزش درمانی به درمان انواع کمردرد کمک می کند. ورزش اثرات متفاوتی روی قسمت های مختلف بدن می گذارد که دارای مزیت های درمانی زیادی هستند و بنابراین موجب درمان علل اصلی کمردرد می شود. در اینجا، بعضی از این فواید درمانی ورزش در درمان کمردرد بیان شده اند:
۱- ورزش مرتب موجب لاغر شدن افراد چاق و دستیابی به وزن مناسب می شود. این امر ، فشاری که به کمر وارد می شود را کاهش می دهد و به درمان کمردردهایی که به دلیل چاقی و وزن زیاد بوجود آمده اند کمک می کند.
۲- ورزش به افزایش انعطاف پذیری بدن کمک می کند. این امر باعث از بین رفتن خشکی کمر شده و بدن قادر خواهد بود که در جهت های متفاوت حرکت کند.
۳- با استفاده از ورزشهای خاص می توان به تقویت ماهیچه های شکم و کمر پرداخت. عضلات قوی باعث حفاظت از ستون فقرات می شوند و از صدمه دیدن آن پیشگیری می کنند. عضلات قوی از دیسک هایی که صدمه دیده اند محافظت به عمل می آورند و باعث درمان کمردردهایی که به علت آسیب های دیسک بوجود آمده اند می شوند.
گروهی از پژوهشگران با بررسی عده ای از بیماران مبتلا به کمردرد، دریافتند که ورزش موجب تقویت عضلات کمر شده و باعث پیشگیری از کمر درد می شود.
به صورت کلی، ورزشهایی که برای درمان کمر درد پیشنهاد می شوند به سه دسته کلی تقسیم می شوند.
۱- تمرینات کششی
۲- تمرینات قدرتی
۳- تمرینات هوازی
